Adolf Noreen

Adolf Gotthard Noreen (13. mars 1854–13. juni 1925) var ein svensk språkforskar. Han vart student i Uppsala 1871, dr. philos. 1877, dosent same året, og professor i nordiske språk ved universitetet i Uppsala 1887. Frå 1919 var han medlem av Svenska Akademien. Han var far til språkforskaren Erik Noreen.

Adolf Noreen
Fødd	13. mars 1854 Östra Ämterviks församling
Død	13. juni 1925 Ärtemarks församling
Nasjonalitet	Sverige
Yrke	lingvist, nordist
Institusjonar	Uppsala universitet Q10550219
Alma mater	Uppsala universitet
Barn	Erik Noreen, Ärland Noreen
Medlem	Svenska Akademien Kungliga Vetenskapsakademien Kungliga Vitterhets Historie och Antikvitets Akademien

Som forskar var Noreen på fleire måtar banebrytende. Til å byrja med arbeidde han med svenske dialektar, som av han for første gong vart handsama ved hjelp av den nyare språkvitskapen sin historiske og fonetiske hjelpemiddel. Seinare handsama han lydtilhøva i nordiske språk i fleire verk, særleg gjennom lærebøkene sine. Den sentrale delen av Noreen sitt forfattarskap handsamar likevel svensk språk. Som ordførar i Rättstavningssällskapet gjekk han inn for endringar av stavemåten i svensk.

Verk

• Fryksdalsmålets ljudlära (1877)
• Dalbymålet (1879)
• Fårömålet (1879)
• ‘Sam. Columbus’ En svensk ordeskötsel (med G. Stjernström 1881)
• Svensk språklära (med E. Schwartz 1881)
• Dalmålen (1881–83)
• Altislandische und altnorwegische Grammatik (1884) [1]
• Utkast til föreläsningar i urgermansk ljudlära med huvudsakligt avseende på de nordiska språken (1888–90)
• Geschichte der germanischen Philologie (1891)
• Valda stycken af svenska författare 1526–1732 (med E. Meyer, 1893)
• Altschwedisches Lesebuch (1892–94)
• Spridda studier (1895)
• Altschwedische Grammatik mit Einschluss des Altgutnischen (1897) [2]
• Vårt språk (1904–24)

Kjelder

• Nordisk familjebok. Uggleupplagan [3]

• Denne artikkelen bygger på «Adolf Noreen» frå Wikipedia på bokmål, den 24. mai 2020.

Bakgrunnsstoff

• Adolf Noreen-sällskapet
• Forfattarpresentasjon ved Prosjekt Runeberg