Berit Ås
Berit Ås (fødd Berit Skarpaas; 10. april 1928–14. september 2024) var ein norsk sosialpsykolog og politikar frå Fredrikstad, busett på Nesbru i Asker kommune. Ås var den første partileiaren i Sosialistisk Venstreparti.[1] Ho var ein viktig figur i norsk kvinnerørsle.
Berit Ås | |||
| |||
Fødd | 10. april 1928 Fredrikstad | ||
---|---|---|---|
Død | 14. september 2024 (96 år) | ||
Statsborgar av | Noreg | ||
Parti | Arbeidarpartiet (ukjend; 1972), Demokratiske Sosialistar (1973; 1975), Sosialistisk Venstreparti (1975; 2024) | ||
Yrke | politikar, universitetslærar, psykolog, konspirasjonsteoretiker | ||
Institusjonar | Universitetet i Oslo | ||
Utdanna ved | Universitetet i Oslo University of Michigan | ||
Alle verv |
|
Bakgrunn
endreÅs vart cand.psychol. i Oslo i 1953. Ho tok spesialutdanning i sosialpsykologi ved University of Michigan i perioden 1958-1959.[2]
Politisk karriere
endreÅs var mellom anna ei av kvinnene bak «Kvinnekuppet», ein politisk aksjon som oppmoda til kumuleringar og strykingar på vallistene til kommunevalet i 1971 for å få kvinner inn i styringa av kommunane. På den måten vart det kvinneleg fleirtal i kommunestyret i Asker, 27 kvinner og 20 menn. Dette fullt lovlege «kuppet» vekte internasjonal merksemd.
Då SV vart skipa i 1975, vart ho leiar. Ho hadde bakgrunn frå DNA-utbrytargruppa AIK, og var mellom dei 16 representantane Sosialistisk Valforbund fekk valt inn på Stortinget i 1973. Ho sat som leiar i eitt år, før Berge Furre tok over.
Mellom dei viktigaste bragdene hennar som forskar reknar ein identifikasjonen av dei fem hersketeknikkane, som ho skreiv om i 1979.
Prisar og utmerkingar
endreI 1997 vart ho riddar av 1. klasse av St. Olavs Orden.[2] Ho mottok òg ein internasjonal akademikarpris ved Amsterdam Universitet i 1988.
Kjelder
endre- ↑ Oddvar Sagbakken Saanum. «Berit Ås er død» (på norsk bokmål). TV2. Henta 15. september 2024.
- ↑ 2,0 2,1 «Biografi: Ås, Berit», Stortinget (på norsk), 9. november 2021, henta 15. september 2024
Bakgrunnsstoff
endre- Haslund, Ebba. 2008. Ild fra Asker : et portrett av Berit Ås. Oslo: Pax forlag. ISBN 978-82-530-3102-6