Ivarsøy

Ivarsøy er ei øy i Fitjar kommune i Fitjarøyane, vest for sjølve Fitjar sentrum.

Ivarsøy
stad
Land	Noreg
Fylke	Vestland
Kommune	Fitjar
Postnummer	5419 FITJAR
Gardnummer	18
Ivarsøyo 59.91139°N 5.23433°E / 59.91139; 5.23433

Garden på øya er truleg den eldste i Fitjarøyane. Her er ikkje gjort nokre fornfunn som tidfestar garden, men ein har funne ei steinøks og ei hakke av grønstein.

Geografi

Ivarsøy ligg med Engesund, Gloppholmen og Litla Eldøy i aust, Hjelmen i søraust, Straumøy i sørvest, Ålforo, Avløypet og Langøy i vest og Siglo i nord.

Øya har eit areal på 3,2 km², er 4,2 km lang og kring 1,3 km på det breiaste.

Det høgaste punktet på øya er Storhaugen på 75 meter over havet. Det ligg tre større vatn på øya, Ivarsøyvatnet, Botnavatnet og Sætravågsvatnet.

Namn

Første delen av namnet kjem av mannsnamnet Ivar. Namnet har gjennom hundreåra vorte skrive forskjellige, frå Iffuersøen i 1597, Yffuersøen i 1605, Iffuersøennn i 1610, Iffrsøenn i 1611, Iffersenn i 1612, Iffersøen i 1630, Ifuersøen i 1668, Iversøyen i 1701, Iversøen i 1715, Ivarsøen i 1890. Namnet vert no skriven Ivarsøy, som òg er slektsnamnet frå staden.

Namnet vart første gongen nemnd i dokument i 1597.

Historie

Ivarsøy høyrde truleg til Fitjargarden i gamal tid, så kongen var då eigar. Ein gong i mellomalderen vart Allehelgensgodset og Utstein klostergodset slått i saman til eit len. I 1670- og 1680-åra kjøpte gjestgjevaren i Engesund Ivarsøy med Engesund og garden vart driven av gjestgjevarane ei tid, frå 1772 til 1776 då brukarane kjøpte. Seinare har brukarane vore sjølveigarar.

Gjestgivarstaden Engesund låg under Ivarsøy. Garden hadde ei kvern, og frå Litlavatnet på øya til Ivarsøyvågen var vassføringa nok til ei flaumkvern. Jorda var ring og tungbrukt, men var bra til kornavl.

I følgje segna budde den første mannen i Ivarsøy, Ivar, i Gulluro, som ligg før ein kjem inn på Ivarsøyvågen frå Fitjar på sørsida. Her er de tein del murar etter hus. Segna seier at Ivar drukna i Ivarsøyvatnet.

Folketalsutvikling

1801	1900
11	32

Kjelder

• Simon Steinsbo (1986). Fitjar bygdebok - Gards- og ættesoge 1. Fitjar.