Kapitel i typografi

Kapitel i typografi er ein stor bokstav (majuskel) som blir skriven i same høgd som ein liten bokstav (minuskel) har i den aktuelle skrifttypen. Det blir òg kalla 'x-høgda' ut frå høgda på bokstaven x.

Døme på kapitel skrift.

Opphav

endre

Kapitelskrift blei innført av Aldus Manutius i 1501 og er litt unyansert sagt versalar i x-høgd. I moderne elektronisk tekstbehandling blir kapitelbokstavar nesten alltid generert ut frå skrifta ein skriv med. Dermed blir dei opphavlege minusklane eigentleg berre konvertert til forminska versalar. Dei store bokstavane (t.d. i eit personnamn) blir verande i den opphavlege storleiken. Det er ikkje heilt korrekt å danna kapitelboktsavar på denne måten.

Opphavleg var kapitel spesielt teikna bokstavar, og altså ikkje berre ei forminsking av versalane. Ved forminskinga kan ein oppnå den uheldige effekten at dei opphavlege minusklane blir meir tynnbeina enn dei store bokstavane ein hadde i byrjinga. Dette skjer nett fordi heile bokstaven og dermed òg strekane blir forminska. I mindre skrifttypar kan det som regel gå, i større bør ein late vera eller skaffa seg ei spesialteikna kapitelskrift.

 
Ekte kapitelbokstavar oppe og uekte under. Laga av Openoffice.org Writer.

Ein kan nytta kapitelskrift med hell i nokre forkortingar der bokstavane normalt står med versalar, t.d. NASA eller DSB.

Kjelder

endre