Kiritimati
- For «Christmas Island» i Indiahavet, sjå Christmasøya.
Kiritimati (uttalt /kəˈrɪsməs/, òg kalla Christmas Island, «Juleøya») er ei øy i Polynesia som tilhøyrer staten Kiribati i Stillehavet. Øygruppa hennar er Linjeøyane. Kiritimati ligg rundt 3 250 km nordvest for hovudøya i Kiribait, Tarawa, og 2 150 km sør for Hawaii. Namnet Kiritimati er Christmas uttalt på det lokale språket kiribatisk.
Kiritimati er den største korallatollen i verda,[1] og den største øya på Kiribati, med eit landareal på 322 km². Øya er 44 km lang og 39 km brei. Det høgaste punktet er Joe's Hill på 12 meter over havet.
Det bur rundt 5 100 innbyggjarar på Kiritimati, fordelt på fire byar: Hovudbyen London, Banana, Poland og Tabwakea. Ved Banana ligg lufthamna til Kiritimati, Cassidy International Airport (IATA-flyplasskode: CXI).
Historie Endra
Øya blei oppdaga av kaptein James Cook på julaftan 24. desember 1777,[1] og fekk dermed det opphavlege engelske namnet Christmas Island.
USA gjorde krav på øya i 1856. Ho blei likevel annektert av Storbritannia i 1889, og blei ein del av kolonien Gilbert- og Elliceøyane i 1919. I 1979 blei Kiritimati innlemma i den nyoppretta staten Kiribati.
Den 15. mai 1957 utførte Storbritannia si første prøvesprenging av ei hydrogenbombe lengst søraust på øya, etter at alle innbyggjarane var blitt evakuerte.[1] Både Storbritannia og USA gjennomførte seinare fleire prøvesprenginger på eller nær øya.
Kjelder Endra
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Kiritimati», Store norske leksikon, 14. august 2014, henta 31. januar 2016
- Denne artikkelen bygger på «Kiritimati» frå Wikipedia på bokmål, den 31. januar 2016.
Bakgrunnsstoff Endra
- Om Kiritimati ved janeresture.com
- Om geografien til Kiritimati ved oceandots.com