Lille-Raipas
69°56′19″N 23°21′37″E / 69.93861°N 23.36028°E Lille-Raipas (nordsamisk: Unna Ráipásaš) er eit fjell i Alta kommune i Vest-Finnmark i Finnmark fylke, 5 km søraust for Alta sentrum. Fjellet er 286 meter høgt og utgjer eit av punkta på Struvemeridianen, som i 2005 vart teke med på UNESCO si verdsarvliste.[1]
Geologi
endre- For meir om dette emnet, sjå Raipaskomplekset.
Berggrunnen høyrer til Raipasgruppen som består av ein tjukk lagpakke med grønstein og over dette ein tjukk lagpakke av kvartsitt. Grupp finst i eit grunnfjellsvindauge mellom Alta og Kvænangen og høyrer til Finnmarksvidda sitt grunnfjellsområde. Tilsvarande grønstein og kvartsitt finst òg i Aust-Finnmark sitt grunnfjellsområde og alderen er 2 milliardar år.[2]
I fjellet har ein funne Europa sine eldste fossil av 1800 millionar år gamle stromatolittar.
Raipas gruve ligg på fjellet Lille-Raipas. Førekomsten vart truleg funnen i 1685. Alten Copper Works dreiv gruvedrift frå 1836 til 1869 og var ved sidan av Gammelgruva i Kåfjord den viktigaste for koparverket i Kåfjord.
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Lille-Raipas» frå Wikipedia på bokmål, den 26. april 2008.
- Wikipedia på bokmål oppgav desse kjeldene:
- ↑ Norges verdensarv – Struves meridianbue
- ↑ Christopher Oftedahl: Noregs geologi. Tapir 1981.
Sjå òg
endreBakgrunnsstoff
endre- Allan Krill - Alta-fossiler Arkivert 2007-03-01 ved Wayback Machine.
- Aftenposten - "Første livstegn i Europa er funnet i Alta-fossil" Arkivert 2007-10-29 ved Wayback Machine.
- Øytun folkehøgskole "Hans Martins solodøgn"
- finnmark.org - "4 punkter i Finnmark inn på UNESCOs World Heritage List"Denne geografiartikkelen som har med Finnmark å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.