Naturbetong er ein metode for støyping og handsaming av betong. Naturbetong har synleg innslag av naturstein og vert brukt for å gjeva fasadar eit grovare uttrykk.

Bergen rådhus er oppført i naturbetong.
Nærbilete av naturbetong på Y-blokka, kortvegg mot Akersgata.
Foto: Helge Høifødt

Arkitekt Erling Viksjø og ingeniør Sverre Jystad utvikla naturbetong – som dei patenterte i 1955.[1][2][3] Ei rekkje bygg av Viksjø er vortne oppførte med naturbetong, deriblant høgblokka (1955–58) og Y-blokka (1970), Hydrobygget (1960–63), Standard Telefon og Kabelfabrik (1968) og Bergen rådhus (1971–74).

Teknikk

endre

Støypemetoden inneber å fylla forskalinga fyrst med tilslag av småstein – som regel rundslipt elvegrus – for så å fylla hulromma med sement. Etter at blandinga har storkna, vert betongfasaden sandblåst for å gjeva han eit grovare uttrykk ved at tilslaget av rundslipt elvegrus vert framheva. Til skilnad frå rein betong brukt i brutalismen i same periode, skapar naturbetong eit mykje meir variert og levande uttrykk.[1][4]

Kjelder

endre
  1. 1,0 1,1 Morten, Ryen, «Sosialdemokratiets høyborg skal bli som ny», www.statsbygg.no, henta 10. november 2023 
  2. Elisabeth Seip (25. november). REGJERINGSKVARTALET ETTER 22.7.2011 (PDF). Oslo. 
  3. Viksjø, Erling: «Det nye regjeringsbygget». Byggekunst 1-1959, s. 4-5.
  4. Søberg, Martin (12. oktober 2021). «Espen Johnsen: Erling Viksjø: Eksperimenter i form og betong». Kunst og Kultur (på norsk) 104 (3): 182–184. ISSN 0023-5415. doi:10.18261/issn.1504-3029-2021-03-05.