Peder Rosenkilde
Peder Valentin Rosenkilde (6. august 1772–10. juni 1836) var ein kjøpmann, reiar, stadshauptmann, eidsvollsmann og stortingsmann frå Stavanger.
| Peder Rosenkilde | |
 Peder Valentin Rosenkilde måla av Christian Olsen i 1855 | |
| Statsborgarskap | Noreg |
| Fødd | 6. august 1772 Stavanger kommune |
| Død | |
| Yrke | politikar |
| Språk | norsk |
| Peder Rosenkilde på Commons | |
Rosenkilde var son av ein kjøpmann i Stavanger. I yngre år gjekk han i handelslære i Hamburg. Seinare overtok han handelshuset Rosenkilde etter faren. Han var elles stadskaptein og sjef for borgarvæpninga i Stavanger.
Rosenkilde satsa i første omgang på handel med korn og salt, etter kvart kom skipsfart til å verte sentralt i verksemda hans. Han skaffa seg ei rekke fartøy, og eigde eit skipsverft i Østre Havn.
I 1812 reiv Rosenkilde den gamle kjøpmannsgården i Nedre Strandgate for å bygge nytt. Då dagens Rosenkildehus stod ferdig eit drygt år etter, vart det taksert høgre enn domkyrkja i Stavanger.
Rosenkilde møtte på riksforsamlinga på Eidsvoll i 1814 som utsending frå Stavanger by. Han høyrde der til sjølvstendepartiet, og fekk plass i finanskomitéen som skulle vurdere statsfinansane. Saman med Niels Aall og Wilhelm F. K. Christie var han medlem av deputasjonen som riksforsamlinga sende til England for å tale Noregs sak.
Han representerte Stavanger også på Stortinget i 1821 og det overordentlege storting i 1822. I 1821 var han medlem av 14 komitéar, mellom anna om fisket i Borgundfjorden, om fisket ved Skudesnes, om sildehandel i Bergen, om hummarfisket, om frihamn i Kristiansand og om vernepliktslova.
Rosenkilde vart slått til riddar av Dannebrog for innsatsen sin for fedrelandet.
Kjelder endre
- Aurenes, Ola:Rogalendingar og ætter
- Tallak Lindstøl: Stortinget og Statsraadet 1814-1914. Kristiania, 1914
- www.eidsvoll1814.no
- Biografisk informasjon om Peder Rosenkilde NSD Norsk senter for forskningsdatas politikararkiv