Rettferdig handel

Rettferdig handel («fairtrade») er nemninga på prinsippet om at produsentar av jordbruksvarer (hovudsakleg i den tredje verda) skal få nok pengar for arbeidet dei gjer til å kunne brødfø seg sjølve og familien sin. Mange organisasjonar arbeider for at prinsippa om rettferdig handel skal få gjennomslag i Vesten. I Noreg er den mest kjende merkeordninga Max Havelaar.

Mange produkt blir marknadsførte som «rettferdige», mellom anna desse boksane med te og kakao. Teboksen til venstre er merkt med fairtrade-logoen, kakaoboksen har undertittelen «Frå dyrkarane».

Ein viktig del av arbeidet for å få gjennomslag for prinsippa om rettferdig handel er å gje bønder frå den sørlege halvkula betre tilgang til dei store marknadane i Vesten, og heve prisen forbrukarane der er villige til å betale for produkta som kjem frå primærnæringane.

Toll og subsidiar

Mange organisasjonar som arbeider for rettferdig handel, reknar subsidia gjevne til jordbruket i industrijordbruksland som det største trugsmålet mot rettferdig handel i verda. Samstundes vert det ofte argumentert for at u-land er avhengige av å kunne nytte seg av vernetoll for å halde ved like ein lokal marknad der lokale bønder ikkje vert utkonkurrerte av industrijordbruksvarer.

Sjå òg

• Max Havelaar

Bakgrunnsstoff

• Offisiell nettstad for Max Havelaar-merket
• Kirkens Nødhjelp om fairtrade Arkivert 2005-10-28 ved Wayback Machine. (PDF-dokument)
• Friends Fair Trade - Den fyrste Fair Trade-butikken i Noreg Arkivert 2007-05-13 ved Wayback Machine.