Zjytomyr
Zjytomyr eller Zjitomir (ukrainsk og russisk Житомир, polsk Żytomierz, jiddisk זשיטאָמיר) er ein historisk by nord og vest i Ukraina. Han er det administrative senteret i Zjytomyr oblast (provins), samt det administrative senteret i det omliggande Zjytomyr rajon (distrikt). Merk at byen Zjytomyr ikkje er ein del av Zjytomyr rajon. Sjølve byen er ein eigen rajon i oblasten og i tillegg består Zjytomyr av to såkalla «rajonar i ein by», Bohunskij rajon og Koroljovskij rajon (kalla opp etter Sergej Koroljov). Zjytomyr har kring 280 000 innbyggjarar.
| Zjytomyr | |||
| Житомир | |||
| by | |||
 Kievgata mot vest mot St. Mikaelskyrkja. Bilete frå tidleg på 1900-talet
| |||
|
|||
| Land |  Ukraina
| ||
|---|---|---|---|
| Oblast | Zjytomyr oblast | ||
| Høgd | 221 moh. | ||
| Koordinatar | 50°15′0″N 28°40′0″E / 50.25000°N 28.66667°E | ||
| Areal | 65 km² | ||
| Folketal | 277 900 (2005) | ||
| Folketettleik | 4 275 / km² | ||
| Grunnlagd | 800-talet | ||
| Borgarmeister | Volodymyr Deboj | ||
| Postnummer | 10000 — 10036 | ||
| Retningsnummer | +380 412 | ||
 Zjytomyr 50°15′16″N 28°39′28″E / 50.254444444444°N 28.657777777778°E | |||
  Kart som viser Zjytomyr.
| |||
| Wikimedia Commons: Zhytomyr | |||
| Nettstad: Zjytomyr | |||
Zjytomyr er eit stort trafikknutepunkt. Byen ligg langs ei historisk rute mellom byen Kiev og Brest. I dag går vegane til Warszawa, Kiev, Minsk, Izmajil og fleire andre store byar i Ukraina gjennom byen. Zjytomyr var òg heimstad for Ozerne, eit viktig strategisk flybase under den kalde krigen 11 km søraust for byen.
Hovudnæringane i Zjytomyr er i dag treforedling, næringsmiddelindustri, granittutvinning, metallarbeid og produksjon av musikkinstrument.[1]
Zjytomyr oblast er eit av dei største sentera for den polske minoriteten i Ukraina og i byen ligg ein stor romersk-katolsk polsk gravplass, grunnlagd i 1800. Zjytomyr hadde før andre verdskrigen eit stort jødisk samfunn. Det jødiske samfunnet vart utrydda i Holocaust.
Dei første sikre kjeldene som nemner Zjytomyr er frå 1240, då Batu Khan øydela byen under mongolinvasjonen av Russland. Frå 1320 kom byen under Storhertugdømet Litauen, før han etter Lublinunionen i 1569 kom under den polske krona. I den andre delinga av Polen tilfall byen Russland. Frå 1920 vart byen liggande i Sovjetunionen.
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Zhytomyr» frå Wikipedia på engelsk, den 4. februar 2010.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
Bakgrunnsstoff
endre- Trindelka - portal for Zhytomyr Arkivert 2008-12-20 ved Wayback Machine. (russisk)
- zhytomyr.net - byportal (ukrainsk)