Tingelstad gamle kyrkje
Tingelstad gamle kyrkje (ofte kalla St. Petri) er ei steinkyrkje frå mellomalderen på Tingelstadhøgda i Gran kommune i Innlandet fylke. Ein meiner at kyrkja vart oppført omkring 1220, då tømmeret i takkonstruksjonen skal vere felt i 1219–20.
| Tingelstad gamle kyrkje | |||
| kyrkje | |||
 | |||
| Land |  Noreg
| ||
|---|---|---|---|
| Fylke | Innlandet | ||
| Kommune | Gran | ||
| Kyrkjesamfunn | Den norske kyrkja | ||
| Bispedøme | Hamar | ||
| Prosti | Hadeland og Land | ||
| Sokn | Gran/Tingelstad | ||
| Fellesråd | Gran | ||
| Type | Langkyrkje | ||
| Teknikk | Mur | ||
| Material | Stein | ||
| Innvigd | Ca. 1220 | ||
| • Vigd til | Apostelen Peter (omstridt) | ||
| Takryttar | På skipet | ||
| Kor | 7 m x 8,5 m | ||
| Skip | 14 m x 11 m | ||
| Kyrkjegard | Nei | ||
| Preikestol | Knud og Rasmus Hansen, 1579 | ||
| Døypefont | Ca. 1600 | ||
| Altartavle | Isak Israelsen, 1699 | ||
| Sitjeplassar | Ca. 100 | ||
| Diverse | Gotisk krusifiks over koropninga | ||
 Tingelstad gamle kyrkje 60°23′38″N 10°30′37″E / 60.3939°N 10.5102°E | |||
| Wikimedia Commons: Tingelstad gamle kirke | |||
Kyrkja kom ut av bruk då Tingelstad nye kyrkje vart innvigd i 1866. Den gamle kyrkja vart då stengd, men ikkje riven. Inventaret er noko av det best bevarte eldre kyrkjeinteriøret i landet, men berre steinalteret og krusifikset over korbogen er frå mellomalderen. Eit gamalt altarfrontale er i Oldsaksamlinga, og det er laga ein kopi til kyrkja. Også den opphavlege vindfløya herfrå er i Oldsaksamlinga.
-
Korboge med krusifiks -
Våpenskjold for Kristian IV på nordveggen i skipet -
Den ophavelege vindfløya frå Tingelstad gamle yrkje
_from_Tingelstad_Church._Man%27s_head_(mannshode)_St._Hallvard%27s_Church,_Oslo,_ca.1300._Photo_2017-12-14.jpg)
Litteratur
endre- Ekroll, Øystein, Stige, Morten og Havran, Jiri (2000). Kirkene i Norge, bind 1: Middelalder i stein. Oslo: ARFO. s. 62-65. ISBN 82-91399-09-3.
- Rasmussen, Alf Henry (1993). Våre kirker. Norsk kirkeleksikon. Kirkenær: Vanebo forlag. s. 584. ISBN 82-7527-022-7.
- Bugge, Anders (1932). «Kirkene i gammel og ny tid». Hadeland: Bygdenes historie I. Oslo: Nationaltrykkeriet. s. 206-223.
- Magerøy, Ellen Marie (1983). Norsk treskurd. Oslo: Det Norske Samlaget. s. 144-145. ISBN 8252123414.
- Blindheim, Martin (1983). De gyldne skipsfløyer fra sen vikingtid. Bruk og teknikk. XLV1-1982. Oslo: Viking.
- Plather, Unn, Hohler, Erla B., Morgan, Nigel J., Wichstrøm, Anne (2005). Painted Alterfrontals of Norway 1250-1350. Oslo. ISBN 1-873132-93-X.
Bakgrunnsstoff
endre- «Tingelstad gamle kyrkje». Kirkesøk. Den norske kyrkja.
- Gran/Tingelstad kyrkjelyd
- Tingelstad gamle kyrkje i kulturminnesok.no, nettstaden til Riksantikvaren