Turid Farbregd
Turid Farbregd (fødd 8. mars 1941) er ein norsk filolog, leksikograf og omsetjar frå Gjesdal på Jæren.[1] Ho var 1995–2008 norsk statsstipendiat med estisk språk og kultur som arbeidsfelt.
| Turid Farbregd | |||
 | |||
| Fødd | 8. mars 1941 Gjesdal kommune | ||
|---|---|---|---|
| Nasjonalitet | Noreg | ||
| Yrke | omsetjar, leksikograf | ||
Etter utdanning i nordisk og finsk ved Universitetet i Oslo (ho tok eksamen 1969) arbeidde Farbregd som norsklektor ved Universitetet i Helsingfors frå 1970 fram til ho vart statsstipendiat. På 1970-talet omsette ho også bøker frå finsk til norsk. Frå og med 1980-talet har ho arbeidd spesielt med estisk og med estarane sin situasjon. Særleg i tida før det estiske sjølvstendet utgjorde Farbregd aleine ein kulturinstitusjon, gjennom at ho gjorde situasjonen i Estland kjend i Norden og omsette skjønnlitteratur frå estisk til norsk.
Som leksikograf har Farbregd grunnlagt leksikografien mellom norsk og finsk og mellom norsk og estisk. Ho står som forfattar eller medforfattar av samtlege ordbøker mellom desse språkpara.
Bibliografi
endre- Farbregd, Turid 1969: Stadnamn frå Drivdalen. IX, 217 bl. : ill. Hovedoppgåve i nordisk - Universitetet i Oslo, 1969.
- Farbregd, Turid og Aili Kämäräinen. Finsk-norsk norsk-finsk lommeordbok. Oslo : Kunnskapsforlaget, 1978. 636 s.
- 82-573-0116-7
- Farbregd, Turid og Hannele Seppinen 1993: Finsk-norsk ordbok. Oslo : Universitetsforlaget, c1993. XXII, 271 s.
- Farbregd, Turid ja Gennadi Jagomägi 1997: Eesti-norra sõnastik = Estisk-norsk ordliste. Tartu : Ilmamaa, 1997. 150 s.
- Farbregd, Turid, Sigrid Kangur, og Ülle Viks 1998: Norsk-estisk, estisk-norsk ordbok = Norra-eesti, eesti-norra sõnaraamat. Tallinn : Stiftelsen estisk språk, 1998. 756 s.
Bibliografi, omsetjingar (i utval)
endre- Finske eventyr Samlaget 1974 ISBN 8252103766
- Finske noveller, utval og omsetjing ved Turid Farbregd.Samlaget 1977 ISBN 8252106463
- Varulven og andre estlandske eventyr. Norsk barneblad 1982 ISBN 8270950343
- Jaan Kross: Keisarens galning Gyldendal 1986 ISBN 8205165262
- Mati Unt: Haustdansen : scener frå bylivet Samlaget 1987 ISBN 8252128661
- Viivi Luik: Den sjuande fredsvåren Samlaget 1988 ISBN 8252129757
- Jaan Kaplinski: Same hav i oss alle Gyldendal 1988 ISBN 8205175853
- Riitta Jalonen: Englenetter Samlaget 1991 ISBN 8252137806
- Jaan Kross: Skrubbsår og andre noveller Gyldendal 1991 ISBN 8205200289
- Viivi Luik: Skremmande vakkert Samlaget 1994 ISBN 8252138403
- Jaan Kross: Professor Martens' avreise Gyldendal 1994 ISBN 8205225699
- Emil Tode: Englefrø Cappelen forlag 1995 ISBN 8202147379
- Emil Tode: Prisen Cappelen forlag 1997 ISBN 8202165911
- Andrus Kivirähk: Trollskap i november Pax forlag 2004 ISBN 8253026544
- Sofi Oksanen: Utrenskning Oktober 2010 ISBN 8249506545
- Juha Itkonen: Sytten Oktober 2012 ISBN 9788249508532
- Sofi Oksanen: Da duene forsvant Oktober 2013 ISBN 8249510763
- Katja Kettu: Jordmora Pax Forlag 2013 ISBN 9788253036403
- Mirja Tervo: Høye hæler Spartacus 2014 ISBN 9788243008311
- Tommi Kinnunen: Der fire veier møtes Pax Forlag 2016 ISBN 9788253038391
- Sofi Oksanen: Hundeparken Oktober 2020 ISBN 9788249522309
- Tommi Kinnunen: Ingen anger Pax 2021 ISBN 9788253041919
Prisar og utmerkingar
endre- Riddar av Finlands kvite roses orden 1990.[2]
- 3. klasse av den estiske Terra Mariana-krossens orden 1999.
- Bastianprisen i 1989 frå Norsk Oversetterforening for Jaan Kaplinskis dikt Same hav i oss alle 1988.
- Kritikarprisen for beste omsetjing 2013, for omsetjing av Katja Kettu: Jordmora
- Karel Čapek-medaljen 2002[3]
- Finske stats pris til utanlandske omsetjarar 2016[4]
- Det skjønnlitterære oversetterfonds pris 2017[5]
- Letterstedtska föreningens nordiske omsetjarpris for 2018[6]
- Riddar av første klasse av Den kongelege norske fortenesteordenen 2022[7]
Referansar
endre- ↑ Txt.no, 01.10.10: Dagens omsetjar: Turid Farbregd
- ↑ http://www.epressi.com/media/userfiles/15110/1477470467/farbregd-turid-cv.pdf
- ↑ https://fit-ift.org/karel-capek/
- ↑ Rogne, Vebjørn; Rogne, Vebjørn (30. oktober 2016), «Finsk sta(t)spris til Turid Farbregd», BOK365.no (på norsk bokmål), henta 12. desember 2022
- ↑ «Det skjønnlitterære oversetterfonds pris til Turid Farbregd», Oversetterforeningen (på norsk bokmål), henta 12. desember 2022
- ↑ «Nordisk oversetterpris til Turid Farbregd». Oversetterforeningen (på norsk bokmål). Henta 8. juni 2018.
- ↑ «Oversetter og estlandsvenn Turid Farbregd utnevnt til ridder av første klasse av Den kongelige norske fortjenstorden», Norgesportalen (på norsk), henta 12. desember 2022