Abraham Kuijper
Abraham Kuijper (29. oktober 1837–8. november 1920) var ein nederlandsk teolog, politikar og journalist. Han grunnla det nederlandske Anti-Revolutionaire Partij (ARP) og var statsminister i Nederland frå 1901 til 1905.
| Abraham Kuijper | |
.jpg) | |
| Statsborgarskap | Kongeriket Nederlanda |
| Fødd | 29. oktober 1837 Maassluis |
| Død |
8. november 1920 (83 år) |
| Yrke | journalist, teolog, politikar, universitetslærar, forkynnar, jurist |
| Språk | nederlandsk |
| Politisk parti | Anti-Revolutionaire Partij |
| Medlem av | Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en Letterkunde |
| Religion | kalvinisme, Reformed Churches in the Netherlands |
| Ektefelle | Johanna Hendrika Schaay |
| Abraham Kuijper på Commons | |
Biografi endre
Kuijper kom frå Maassluis, vest i Nederland. I 1855 vart han student han ved universitetet i Leiden og studerte litteratur, filosofi og teologi. Han fekk doktorgrad i teologi i 1852 med ei avhandling som samanlikna læra til Jean Calvin med den til Jan Łaski. Sjølv var Kuijper kalvinist. Han starta prestegjerninga si same året i småbyen Beesd.
Han forlét Beesd i 1867, og fekk fyrst jobb i Utrecht, deretter i Amsterdam i 1870. I 1871 starta han å skriva for avisa De Heraut, og året etter starta Kuijper si eiga avis De Standaard.
I 1874 vart Kuijper medlem i parlamentet som representant for det konservative partiet. Han flytte til Haag, og to år etter skreiv han det som la grunnlaget for det komande Anti-Revolutionaire Partij. ARP vart skipa i 1879 med Kuijper som partileiar. Tilhengjarane av Kuijper gav han klengenamnet Abraham de Geweldige - «Abraham den veldige». I 1880 grunnla han det private Vrije Universiteit i Amsterdam, og vart også professor i teologi ved universitetet.
Kuyper og ei gruppe kyrkjegåarar hadde uttalt seg om at den reformerte kyrkja i Nederland var vorten for liberal, og burde venda tilbake til dei gamle kalvinske standardane. Gruppa på om lag 80 medlemmer vart på grunn av dette suspendert frå den reformerte folkekyrkja i 1886. Dei suspenderte fortsette likevel å samlast saman og kalla seg Doleantie, «Dei syrgjande» på grunn av sorga dei kjende for den reformerte kyrkja. Doleantie utvikla seg til ei raskt veksande frikyrkje, og hadde 180.000 medlemmer i 1889.
Abraham Kuijper skreiv også ei rekkje politiske og teologiske bøker, m.a. oppslagsverket Encyclopædie der heilige Godgeleerdheid i 3 bind frå 1894. Han vart statsminister i august 1901 for ARP og hadde stillinga fram til 1905. Ein periode var han også innanriksminister i Nederland. I 1913 vart Kuijper kommandør av Den nederlandske løves orden. Frå 1913 var Kuijper medlem i senatet for provinsen Zuid-Holland fram til han døydde i Haag i 1920.
Kjelder endre
- Denne artikkelen byggjer på «Abraham Kyuper» frå Wikipedia på engelsk, den 5. desember 2011.
- «Abraham_Kuyper» i Store norske leksikon, snl.no., henta inn 5. desember 2011.