Alfred Janson
Alfred Janson (fødd 10. mars 1937 i Oslo, død 19. mai 2019) var ein norsk komponist, pianist og trekkspelutøvar. Han voks opp på Tjølling i Vestfold der han budde med familien til han var åtte år gamal. Sidan han var 18 har familien hatt hus på Lahelle i Sandefjord.[1]
| Alfred Janson | |
| Statsborgarskap | Noreg |
| Fødd | 10. mars 1937 Oslo |
| Død | |
| Yrke | komponist, pianist, jazzmusikar |
| Far | Gunnar Janson |
| Ektefelle | Grynet Molvig |
Biografi
endreAlfred Janson studerte komposisjon under Finn Mortensen og utdanna seg innan musikk både i Darmstadt og ved Kungliga Musikhögskolan i Stockholm. Han var mest oppteken av jazz i 1950-åra, men frå byrjinga av 60-åra tok han til å komponera meir klassiske verk. Eit vendepunkt var klaverkomposisjonen November 1962. I 1991 var han festspelkomponist ved Festspela i Bergen.
Han var ein politisk markert komponist i 1970-åra, då han m.a. laga ein komposisjon for å minnast det fascistiske kuppet i Chile. Han komponerte eit verk til Arne Treholt ved arrestasjonen hans, og Den Konservative Studenterforening demonstrerte utanfor ved urframføringa.[2] I godt vaksen alder tok Alfred Janson til å spela trekkspel att. "Trekkspel gjer folk lukkelege", seier han og kritiserer dei som meiner trekkspel er eit tarveleg instrument som ikkje er høgverdig nok.[3] På 70-årsdagen hans i 2007 vart det urframføring av det musikalske verket hans, En bibelhistorie. Verket vart utgjeve på plate i 2010, der sonen og skodespelaren Teodor Janson er forteljarstemma medan Oslo Sinfonietta spelar musikken. Janson vann Edvard-prisen for verket i 2008.
Utvalde verk
endre- Patrice Lumumba for piano, bass og trommer (1961)
- November 1962, for piano (1962)
- Vuggesang for sopran og 48 strykere (1963)
- Konstruksjon og hymne for symfoniorkester (1963)
- Kanon for kammerorkester og lydband (1965)
- Tema for blanda kor, orgel, piano og slagverk (1966)
- Nocturne for blanda kor, to celli og to slagverkgrupper (1967)
- Mot solen ballettmusikk på bestilling frå Festspela i Bergen (1969)
- Valse triste (1970) Kollasj over norsk kulturdebatt.[4]
- Et fjelleventyr opera, skrive til Den Norske Opera (1973)
- Forspill konsert for fiolin og orkester (1975)
- Strykekvartett (1978)
- Errotikk og Pollitikk (suite for blanda kor og orgel med rytmeboks, 1983) Tekst av Arild Nyquist.
- Vinger for kor og ymse instrument (1983)
- Mellomspill for orkester (1985)
- Tre songar av Ebba Lindqvist for blanda kor (1986)
- Nasjonalsang (1988)
- Livsfrise for cello, kor og orkester (1999)
Prisar og utmerkingar
endre- 1966: Beste ikkje-hollandske verk i komposisjonskonkurransen ved Bilthoven-festivalen for "Konstruksjon og hymne"
- 1988: Lindemanprisen
- 2008: Edvard-prisen for En bibelhistorie
- 2010: Gammleng-prisen i open klasse
Kjelde
endre«Alfred_Janson» i Store norske leksikon, snl.no., henta inn 27. november 2013.
Fotnotar
endre- ↑ Sandefjords Blad, 13.01.10: Bibelen på tre kvarter. Henta inn 27. november 2013, arkivert frå originalen 2. desember 2013, henta 27. november 2013
- ↑ Kulturspeilet, 10.03.07 om Alfred Janson. Henta inn 27. november 2013
- ↑ Klassekampen, 09.03.07: Trekkspill gjør folk lykkelige
- ↑ Ballade, 06.12.06 om Alfred Janson. Henta inn 27. november 2013