Allehande; òg kalla nellikpepar (Pimenta dioica, tidegare Pimenta officinalis) er eit eviggrønt, om lag 10 meter høgt tre som har sitt opphav på Jamaica og Mellomamerika. Frøa i fruktene blir brukte som krydder. Dei blir hausta før dei er modne og sidan tørka.

Allehande
Allehande
Allehande
Status
Status i verda: LC Livskraftig
Systematikk
Rike: Planteriket Plantae
Underrekkje: Frøplantar Spermatophytes
Orden: Myrteordenen Myrtales
Familie: Myrtefamilien Myrtaceae
Underfamilie: Myrtoideae
Stamme: Myrteae
Slekt: Pimenta
Art: Allehande P. dioica
Vitskapleg namn
Pimenta dioica

Historie

endre

Under Christofer Columbus' andra reise til Karibia fann ekspedisjonen allehandetre. Dei meinte det var pepartre, sidan frøa liknar.[1]

Då England tok makta i Jamaica omkring 1655 kom handelen med allehande i gang. Krydderet fekk ulike namn, som engelsk allspice, fransk toute-épice, dansk allehånde og svensk kryddpeppar.[2]

Krydderet vart mellom anna brukt på flesk for å døyve harsk smak. I Frankrike vart allehande brukt i likørar.

Allehande blir hovudsakleg brukt i Mellomamerika, Storbritannia og i Skandinavia[1] - skandinavene kjøper ein tredel av allehanden som blir omsett på verdsmarknaden. Allehande inneheld eugenol, som er ein sterk antioksidant.[1]

Referansar

endre
  1. 1,0 1,1 1,2 Vetlesen, Kari: Kryddlexikon: världens alla kryddor från A till Ö, Optimal, Sundbyberg 2012 (swe). ISBN 978-91-7241-242-2. Libris 12479560. 
  2. «Kryddpepparträd». Shenet. Henta 15 mars 2014. 

Bakgrunnsstoff

endre
  Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Allehande