Ascoli Piceno

Ascoli Piceno er ein by i Italia. Han er hovudstad i provinsen Ascoli Piceno i regionen Marche og har om lag 50 000 innbyggjarar.

Ascoli Piceno
by
Piazza del Popolo i Ascoli
Land	Italia
Region	Marche
Provins	Ascoli Piceno
Areal	158,02 km²
Folketal	45 571  (1. januar 2023)
Postnummer	63100
Retningsnummer	0736
Ascoli Piceno 42.854722222222°N 13.575277777778°E / 42.854722222222; 13.575277777778
Wikimedia Commons: Ascoli Piceno

Byen ligg der elvane Tronto og Castellano renn saman og er omgjeve av fjell i tre retningar. To naturparkar ligg rundt byen, ein i nordvest (Parco Nazionale dei Monti Sibillini) og den andre i sør (Parco Nazionale dei Monti della Laga). Ascoli er forbunde til Adriahavet og byen San Benedetto del Tronto via jernbane, til Porto d'Ascoli via motorveg, medan Via Salaria går til Roma.

Historie

Ascoli vart grunnlagd av eit italisk folk (Piceni) fleire hundre år før Roma bygde den viktige romarvegen Via Salaria som forbandt Latium med saltproduksjonsområda ved kysten av Adriahavet. I 268 fvt. vart han ein civitas foederata, med formelt sjølvstende frå Roma. I 91 fvt. gjorde byen i lag med andre byar i Sentral-Italia opprør mot Roma, men i 89 fvt. vart han gjenerobra og øydelagd av Pompeius Strabo. Innbyggjarane fekk romersk borgarskap og følgde utviklinga og etter kvart fallet til Romarriket.

I mellomalderen vart byen ramponert først av austgotarar, så av den langobardiske kongen Faroald (578). Etter nesten to hundre år som ein del av det lombardiske Hertugdømet Spoleto (593-789) vart Ascoli styrt av frankarar gjennom statthaldarane deira, men etter kvart var det i praksis biskopen som styrte og hadde makta i byen.

I 1189 vart det oppretta ein fri republikansk kommune, men indre stridar førte etter kvart til at utanlandske folk, som Galeotto Malatesta (1300-talet) og Francesco Sforza kunne gå inn og ta over styringa. Sforza vart kasta ut i 1482, men Ascoli vart tvunge inn under Kyrkjestaten igjen. I 1860 vart han i lag med Marche og Umbria annektert til Kongedømet Italia.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Ascoli Piceno» frå Wikipedia på engelsk, den 30. desember 2007.

Bakgrunnsstoff

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Ascoli Piceno