Gdynia

Gdynia (tysk Gdingen (fram til 1939), Gotenhafen (1939-1945); kasjubisk Gdiniô) er ein by i Pommerske voivodskap i Polen og ei viktig hamn ved Gdańskbukta på sørkysten av Austersjøen.

Gdynia
Świętojańskagata Świętojańskagata
Flagget til Byvåpenet til
Motto «Gdynia - miasto z morza i marzeń» (Gdynia - ein bygd ut av sjøen og draumar)
Plassering
Styresmakter
Land Voivodskap	Polen Pommerske voivodskap
Byrettar	10. februar 1926
Borgarmeister	Wojciech Szczurek
Geografi
Flatevidd  - By	136 km²
Innbyggjarar  - Totalt (2006)    - folketettleik	252 443   1856/km²
Koordinatar	54°30′0″N 18°32′0″E
Høgd over havet	0-205 moh
Diverse annan informasjon
Postnummer	81-004 til 81-919
Telefon-retningsnummer	+48 58
Bilnummer	GA
Nettstad: www.gdynia.pl

Han ligg i regionen Kasjubia i Aust-Pommern og er ein del av eit storbyområde i lag med kurstaden Sopot, byen Gdańsk og fleire forstader, som i lag dannar storbyområdet Trippelbyen (Trójmiasto), som har over ein million innbyggjarar.

Gdynia fekk byrettar i 1926, og er ein av Polens yngste byer. Han har status som distriktsnivåby.

Historie

Kosciuszko-plassen, Dar Pomorza til venstre, Havtårna til høgre.

Namnet «Gdynia» vart for første gong nytta i 1253 om ein kasjubisk fiskeby. I 1789 var det 21 hus i landsbyen. Som del av Pommern var han ein polsk provins frå om lag 990 til 1308. I 1309-1310 vart han erobra av Den tyske riddarordenen (1309-1454/66), men vart så del av Det kongelege Preussen i Kongedømet Polen (1466-1772). Under den første delinga av Polen i 1772 vart han annektert av Kongedømet Preussen (1772-1870), og vart seinare som del av Preussen del av Det tyske keisardømet (1870-1920). I 1870 hadde landsbyen Gdingen 1200 innbyggjarar.

Etter Versailles-traktaten 1919 vart Gdynia saman med andre delar av det tidlegare Vest-Pommern ein del av den nye Republikken Polen. I 1921 starta konstruksjonen av ei sjøhamn i Gdynia, som vart utvikla til den viktigaste hamna i Den polske korridoren. Byen vart bygd seinare enn sjøhamna, og fekk byrettar i 1926. Gdynia byrja å vokse kraftig etter 1928 med ein folkesetnad på på 120 000 i 1939.

Byen og sjøhamna vart erobra og annektert av Nazi-Tyskland i september 1939 og gjeve namnet Gotenhafen. 50 000 polske innbyggjarar vart fordrive til Generalguvernementet og eigedommane deira konfiskert og gjeve til tyske nybyggjarar. Hamna vart i stor grad øydelagd då tyske tropper trekte seg tilbake i 1945 (90 % av bygningane vart øydelagd). I byen vart òg den tyske konsentrasjonsleiren Gotenhafen bygd, ein underleir av Stutthof. I 1945 vart byen erobra av sovjetarar og innlemma i det polske Gdańsk-voivodskapet.

Gdynia er vennskapsby med Kristiansand.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Gdynia» frå Wikipedia på engelsk, og «Gdynia» frå Wikipedia på bokmål den 14. juni 2008.

Bakgrunnsstoff

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Gdynia