Geigerteljar
Ein geigerteljar, også kalla Geiger-Müller-teljar, er eit apparat som måler radioaktiv stråling. Det er kjent for å lage ein karakteristisk tikkelyd.
Verkemåte
endreSjølve sensoren er eit Geiger-Müller-røyr som er fylt av gass (helium, neon, argon og halogen). Når ein partikkel eller eit foton ioniserer gassen, vil han bli elektrisk leiande ein kort augenblink. Den genererte strømpulsen blir forsterka og kan overførast til eit visarinstrument eller ein skjerm som viser ioniseringsintensiteten, eller som ein lydpuls for kvar ionisering. Tettleiken i gassen kan vera så låg at dei fleste høgenergetiske foton passerer gjennom utan å registrerast.
Historie
endreGeigerteljaren fyrst blei utvikla av Hans Geiger i lag med Ernest Rutherford i 1908. Denne fyrste versjonen kunne berre registrera alfapartiklar. I lag med en av studentane sine, Walther Müller, forbetra Geiger apparatet i 1928 til å kunne registrere fleire typar ioniserande stråling. Den noverande versjonen av geigerteljaen blir kalla ein halogenteljar, og blei funnen opp av Sidney Liebson i 1947.
Sjå òg
endreKjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Geigerteller» frå Wikipedia på bokmål, den 15. november 2024.