Iqaluit
Iqaluit (inuktitut ᐃᖃᓗᐃᑦ, før 1987 kjend som Frobisher Bay) er hovudstaden og den største byen i territoriet Nunavut i Canada. Byen ligg på sørkysten av Baffinøya, ved Frobisher Bay. I 2016 hadde han 7 082 innbyggjarar.[1] Byen vart fyrst busett i 1942, då han vart etablert som ein amerikansk flybase. Han har vore territoriehovudstad sidan Nunavut vart oppretta i 1999.[2]
| Iqaluit ᐃᖃᓗᐃᑦ | |||
| by | |||
 | |||
| Land |  Canada
| ||
|---|---|---|---|
| Provins | Nunavut | ||
| Høgd | 30 m | ||
| Areal | 52,5 km² | ||
| Folketal | 7 429 (2021) | ||
| Folketettleik | 740 / km² | ||
| Tidssone | EST (UTC−5) | ||
| Postnummer | X0A 0H0, X0A 1H0 | ||
| Retningsnummer | 867 | ||
 Iqaluit 63°44′58″N 68°31′18″W / 63.749444444444°N 68.521666666667°W | |||
| Wikimedia Commons: Iqaluit | |||
| Nettstad: www.iqaluit.ca | |||
Historie endre
Området i og rundt Iqaluit har i fleire tusen år vorte brukt som ein fiskestad av inuittane i området, og namnet Iqaluit betyr 'Staden med mykje fisk'.[3]
Andre verdskrigen førte til ein stor auke av canadisk og amerikansk verksemd i området. I 1942 bygde amerikanarane ein flybase i området, som førte til at dei fyrste permanente innbyggjarane slo seg ned. Staden fekk også namnet «Frobisher Bay» av dei amerikanske og canadiske myndigheitene.
Etter 2. verdskrigen steig innbyggjartalet raskt som følgje av tydinga området hadde i NORAD-prosjektet under den kalde krigen. I 1957 hadde Iqaluit 1 200 innbyggjarar, og i 1959 hadde staden eit eige legekontor, skule og sosiale tenester. Innbyggjartalet heldt fram med å vekse utover 1960-talet, dette var for det meste på grunn av inuittar som vart oppfordra til å busetje seg permanent av dei canadiske styresmakter.
1. januar 1987 bytta byen namn frå Frobisher Bay til Iqaluit, og i 1995 vart han vald som hovudstad for det nye territoriet Nunavut. Iqaluit fekk bystatus den 19. april 2001.
Klima endre
Iqaluit har tundraklima, sjølv om byen ligg eit stykke sør for polarsirkelen. Byen har lange, kalde vintrar og korte somrar som fører til at det ikkje veks tre i Iqaluit. Sjølv om Iqaluit ligg omtrent på same breiddegrad som Trondheim, har han ein gjennomsnittstemperatur som er 16°C kaldare. Den store temperaturskilnaden kjem som følgje av at Trondheim vert varma opp av Golfstraumen mens Iqaluit vert nedkjølt av Baffinstraumen.
Infrastruktur endre
Transport endre
Iqaluit er den minst folkesette regionhovudstaden i Canada, og den einaste som ikkje har vegsamband til ein annan busetnad. Sidan Iqaluit ligg på ei øy langt frå det canadiske vegsystemet, må alt fraktast inn i byen med anten fly eller båt. På grunn av det kalde klimaet er ikkje byen tilgjengeleg med båt i vintermånadane. Iqaluit har ikkje djupvasshamn og dimed er det ikkje mogleg for større båtar å leggje til kai.[4]
Vatn og avløp endre
På grunn av folkeveksten og mangel på midlar, slit Iqaluit med å halde vatn- og avløpssystemet i god stand.[5] Sjølv om byen har eit reinseanlegg, vert framleis ein stor del av kloakken frå han send urensa ut i Frobisher Bay.
Kjelder endre
- ↑ Government of Canada, Statistics Canada (8. februar 2017), «Census Profile, 2016 Census - Iqaluit [Population centre], Nunavut and Baffin, Region [Census division], Nunavut», www12.statcan.gc.ca, henta 5. november 2021
- ↑ https://archive.fo/20070311101305/http://www.nunanet.com/~nunat/week/51215.html%232
- ↑ «About Iqaluit: History & Milestones | City of Iqaluit», www.iqaluit.ca, henta 5. november 2021
- ↑ «Wayback Machine» (PDF), web.archive.org, 31. oktober 2008, arkivert frå originalen (PDF) 31. oktober 2008, henta 5. november 2021
- ↑ https://www.cbc.ca/news/canada/north/iqaluit-s-infrastructure-struggles-to-keep-up-with-growth-1.1096808
- Denne artikkelen bygger på «Iqaluit» frå Wikipedia på bokmål, den 5. november 2021.
