Jan Brueghel

Jan Brueghel den eldre (1568–13. januar 1625) var ein nederlandsk målar fødd i Brussel. Han måla blomar, landskap og Edens hage i emaljeliknande måleri, noko som gav han tilnamnet «Fløyels-Bruegel». Pieter Bruegel den eldre var far hans. Også sønene Jan Bruegel den yngre og Ambrosius Bruegel var målarar.

Jan Brueghel
Statsborgarskap	Habsburg Netherlands
Fødd	1568 Brussel
Død	13. januar 1625 (56 år) Antwerpen
Yrke	kunstmålar, kunstnar, grafikar, bygningstegner, biletkunstnar
Sjanger	landskapsmåleri, sjangerkunst, stilleben, historiemåleri, sjangermåleri, religiøst maleri, dyremåleri, portrettmåleri, arkitekturmaleri
Medlem av	Antwerpen Sankt Lukas Gilde
Far	Pieter Bruegel den eldre
Mor	Mayken Coecke
Ektefelle	Isabelle de Jode, Catharina van Marienberghe
Born	Jan Brueghel den yngre, Ambrosius Brueghel, Anna Brueghel, Paschasia Brueghel
Jan Brueghel på Commons

Liv og gjerning

'Allegori over luktesansen', 1618

'Fiskemarknaden', 1603

'Bukett i ein leirvase', mellom 1599 og 1607

Bruegel var, etter først å ha vorte rettleia av mormora, miniatyrmålaren Marie Verhulst, elev av Peeter Goetkint den eldre i Antwerpen. Etter å ha vore i Italia i fem år, 1590-95, busette han seg i Antwerpen. Han laga ei stor mengde av sirleg måla landskapsbilete i lite format. Bileta var rikt utstyrt med mange menneskefigurar og dyr, ofte måla i ein blågrøn fargetone. Måleria veksla både mellom bibelske og mytologiske motiv, samt scener or det samtidige kvardagslivet. Han var også ein framifrå stilleben-målar, der han framom alt måla blomar i vasar.

Ved sida av si eiga produktive verksemd, samarbeidde Bruegel med andre målarar, mellom anna med sin nære ven Peter Paul Rubens. Til dømes måla han landskapet og blomsterkorga i Rubens sitt måleri Dei tre gratiene. Evnene hans som figurmålar gjorde at han bidrog med måling av staffasjefigurar på bileta til andre nære kjenningar i målarlauget. Til dømes måla Bruegel ofte figurar i Joos de Momper sine landskapsbilete. På andre sida måla Rubens, Hendrik van Balen og andre målarar av og til figurane i Bruegels eigne landskap.

Daniel Seghers var elev av Bruegel.

Jan Bruegel den eldre døydde i 1625 i Antwerpen av kolera, til liks med tre av borna hans.

Verk i utval

• Elvelandskap, 1607
• Bønder på veg til marknaden, 1607
• Landskap med bondegardar, 1609
• Vase med blomar og insekt
• Edens hage, ca. 1620

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Jan Brueghel der Ältere» frå Wikipedia på tysk, den 24. april 2012.

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Jan Brueghel