Leskovac (kyrillisk Лесковац) er ein by og ein kommune sør i Serbia. Han er det administrative senteret i distriktet Jablanica. Europaveg 75 frå Beograd til Thessaloníki i Hellas går gjennom byen.

Leskovac
Лесковац
Sentrum
Sentrum
Sentrum
Styresmakter
Region
Distrikt
Sørlege og austlege Serbia
Jablanica
Geografi
Flatevidd 25,27 km²
Flatevidd
 - By

1025 km²
Innbyggjarar[1]
 - By (2022)
 - Byområde

123950
54091
Tidssone Sentraleuropeisk tid, UTC+01:00 (UTC)
Diverse anna
Postnummer 16000
Bilnummer LE
Heimeside: www.cityofleskovac.org
Plassering
Plassering av Leskovac
Plassering av Leskovac

Historie

endre

I 1860 var Leskovac den nest største byen i Fyrstedømet Serbia (etter Beograd). I 1867 dreiv fyrstedømet osmanarane ut av byane og fekk suverenitet over området, som vart internasjonalt anerkjend i Berlingerkongressen i 1878. I starten gjekk dette utover handelen i byen, men det tok seg opp att mot slutten av 1800-talet. Leskovac var kjend over heile Balkan for verkstadane som gjorde hamp om til tau. Under Det osmanske riket vart byen kalla Leskofça og var ein del av Niş sanjak fram til 1878.

Etter kvart vart det bygd vassdrivne møller i regionen. I 1896 kjøpte grunnleggarane av desse fabrikkutstyr for å produsere ullklede frå Det tyske riket. Dette var den første fabrikken i byen. I 1903 vart det bygd ein fabrikk for å handsame hamp nord for det gamle bysentrumet. I 1922 opna familien Teokarevic ein ullfabrikk i den vesle byen Vucje nær Leskovac. I 1938 hadde dei private tekstilfabrikkane i Leskovac 2560 arbeidarar.

Byen, som opphavleg vart kalla Dubočica, vart kjend som «Vesle Manchester» på 1800-talet, sidan berre Manchester i England overgjekk tekstilproduksjonen her. Byen var framleis eit stort tekstilsenter etter at kommunismen kollapsa i Aust-Europa, men som følgje av krigane i Serbia på 1990-talet kollapsa industrien.[2]

Den andre verdskrigen

endre

Under den andre verdskrigen vart byen utsett for kraftige bombeåtak frå dei allierte i 1944, og det er estimert at mellom 1000 og 6000 innbyggjarar mista livet.[3][4]

Kosovokrigen

endre

12. april 1999, under NATO-bombinga av Jugoslavia, vart ei bru nær Leskovac (Grdelička klisura) øydelagd under flyåtak frå NATO medan eit passasjertog kryssa brua.

Befolkningsutvikling

endre
Historiske folketal
År Folketal[5]
1948 113 158
1953 121 311
1961 134 250
1971 147 487
1981 159 001
1991 161 986
2002 156 252
2011 144 206
2022 123 950

Busetnader

endre

Dei største busetnadane i kommunen er:[5]

Folketal 2002 Folketal 2011 Folketal 2022
Zaječar 63 185 60 288 54 091
Bratmilovce 3 531 3 482 3 361
Vučje 3 258 2 865 2 553
Bobište 1 782 2 635 2 371
Vinarce 3 090 2 730 2 327
Brestovac 2 086 2 027 1 713
Grdelica 2 383 2 136 1 694

Kjelder

endre

Referansar

endre
  1. «Укупан број становника, по насељеним местима / Total population, by settlements» (xlsx). Републички завод за статистику (Statistikkontoret for Republikken Serbia). Henta 30. september 2024. 
  2. "A Serbian Region Unravels With Its Textile Industry", artikkel av Nicholas Wood i New York Times, 29. januar 2007
  3. Historia til Leskovac[daud lenkje]
  4. Bombinga av Leskovac
  5. 5,0 5,1 «"Упоредни преглед броја становника 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011. и 2022. године Comparative overview of the number of population in 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, 2011. and 2022.. stat.gov.rs. Statistical Office of the Republic of Serbia. Henta 30. september 2024. 

Bakgrunnsstoff

endre