Wikipedia

Rehovot

Rehovot (hebraisk skrift רְחוֹבוֹת) er ein by i Sentral-Israel i Israel, kring 20 kilometer sør for Tel Aviv. I følgje Israelsk statistisk sentralbyrå (CBS) hadde byen mot slutten av 2009 eit folketal på 112 700.[2] Den offisielle nettstaden til Rehovot estimerer folketalet til å vere 114 000.

Rehovot
by
Våpenskjold
Namneopphav: Vide stader[1]
Land  Israel
Distrikt Sentral
Koordinatar 31°53′52.67″N 34°48′29.24″E / 31.8979639°N 34.8081222°E / 31.8979639; 34.8081222
Areal 23,041 km²
Folketal 112 700  (2009)[2]
Folketettleik 4 891 / km²
Grunnlagd 1890
Borgarmeister Rahamim Malul
Kart
Rehovot
31°53′29″N 34°48′28″E / 31.891388888889°N 34.807777777778°E / 31.891388888889; 34.807777777778
Wikimedia Commons: Rehovot
Nettstad: www.rehovot.muni.il

Rehovot vart grunnlagd i 1890 av polske immigrantar på land kjøpt frå kristne arabarar.[3]

Etymologi endre

Israel Belkind, som grunnla Bilu-rørsla, føreslo namnet «Rehovot» (tyder 'vide flater') basert på Første Mosebok 26:22: «Så drog han derifrå og grov endå ein brønn. Den vart det ingen strid om. Difor kalla Isak han Rehobot og sa: 'No har Herren gjeve oss nok rom, så vi kan vera fruktbare i landet'.»[4] Den bibelske byen Rehobot ligg i Negevørkenen.[5]

Historie endre

 
Rehovot i gamle dagar.

Rehovot vart grunnlagd nær ein stad kalla Khirbat Deiran, som no ligg i sentrum av eit oppbygd område av byen.[6]

Utgravingar ved Khirbat Deiran har avdekt spor etter busetnad i hellenistisk og romersk tid, og gjennom bysantinsk tid, og det vart gjort ei stor utviding på kring 60 mål tidleg i islamsk styre.[6] Spor av jødisk og kanskje samaritanske okkupantar under romersk og bysantinsk tid er funne.[7] I 1939 vart Khirbet Deiran identifisert av Klein som Kerem Doron («Doron-vingardaen»), ein stad nemnt i Talmud Yerushalmi (Peah 7,4), men Fischer meiner det ikkje finst noko som støttar denne identifiseringa,[6] medan Kalmin er usikker på om om Doron var ein stad eller ein person.[8]

Moshavaen Rehovot vart grunnlagd på kystsletta av polske jødar som ønskte å opprette ein busetnad uavhengig av baron Edmond James de Rothschild. Landområdet vart kjøpt av Menuha Venahala-samfunnet, ein organisasjon i Warszawa som skaffa midlar for ein jødisk busetnad i Eretz Israel.[4]

I mars 1892 oppstod det ein krangel om rettane til markene kring busetnaden mellom innbyggjarane i Rehovot og nabolandsbyen Zarnuqa, som tok to år å løyse. Ein annan krangel braut ut med beduinstamma Suteriya, som hadde dyrka delar av marka som leigebønder. I følgje Moshe Smilansky, ein av dei tidlege nybyggjarane i Rehovot, hadde beduinane fått kompensasjon for landområdet, men nekta å dra derfrå. I 1893 gjekk dei til åtak på moshaven. Ein respektert, arabisk sjeik gjekk imellom og dei kom fram til ei løysing, der beduinane fekk ein ytterlegare sum pengar, som dei nytta til å grave ein brunn.[9]

I 1890 var regionen ei udyrka øydemark, utan tre, hus eller vatn.[10] Nybyggjarane i Rehovot planta vinranker og lundar av mandel og sitrustre, men sleit med mislukka avlingar, plantesjukdommar og problem med å få selt varene sine.

Den første sitruslunden vart planta av Zalman Minkov i 1904. Nokre få jemenittiske familiar kom til Rehovot før 1908.[11]

I 1924 inngjekk den britiske hæren ein avtale med Palestina Electric Company for å byggje ut elektrisitetsnettverket i området.[12]

Ein jordbruksforskingsstasjon opna i Rehovot i 1932 vart jordbruksinstituttet ved Det hebraiske universitetet i Jerusalem.

Den 29. februar 1948 sprengde Lehi toget frå Kairo til Haifa kort tid etter det forlet Rehovot. 29 britiske soldatar mista livet, medan 35 vart skadde. Lehi sa bombinga var hemn for bombinga Ben Yehuda-gata ei veke tidlegare.

Idrett endre

Rehovot har hatt tre fotballklubbar i den øvste divisjonen i israelsk fotball: Maccabi Rehovot frå 1949 til 1956, Maccabi Sha'arayim frå 1963 til 1969 og igjen i 1985, og Hapoel Marmorek i sesongen 1972-73.

I dag er Marmorek den høgast rangerte klubben, og spelar i Liga Artzit, det tredje nivået.

Venskapsbyar endre

Rehovot er venskapsby med:

Kjelder endre

  1. ↑ Frå Første Mosebok 26:22.
  2. ↑ 2,0 2,1 «Table 3 – Population of Localities Numbering Above 2 000 Residents and Other Rural Population» (PDF). Israelsk statistisk sentralbyrå. 30. september 2014. Henta 1. oktober 2014. 
  3. ↑ O. Efraim; S. Gilboa (2007). «Reḥovot». I Michael Berenbaum; Fred Skolnik. Encyclopaedia Judaica 17 (2 utg.). Detroit: Macmillan Reference USA. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Joanna Paraszczuk (118. august 2014). «Rehovot keeps an eye on the past as it looks to the future». The Jerusalem Post. Henta 29. mars 2014. 
  5. ↑ Jewish Agency for Israel: Rehovot
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 M. Fischer; I. Taxel; D. Amit (2008). «Rural settlement i vicinity of Yavneh i bysantinsk period: A religio-archaeological perspective». Bulletin of the American Schools of Oriental Research: 7–35. 
  7. ↑ A. Bouchenino (2007). «Building remains and industrial installations from the early Islamic period at Khirbat deiran, Reḥovot». Atiqot 56: 119–144, 84*–85*. 
  8. ↑ Richard Kalmin (2006). Jewish Babylonia between Persia and Roman Palestine. Oxford University Press. s. 180, 252. 
  9. ↑ Aryeh L. Avneri (1982). The Claim of Dispossession: Jewish Land-Settlement and arabarane, 1878-1948. Transaction Publishers. ISBN 9781412836210. Henta 29. mars 2014. 
  10. ↑ Aryeh L. Avneri (1982). The Claim of Dispossession: Jewish Land-Settlement and arabarane, 1878-1948. Transaction Publishers. ISBN 9781412836210. Henta 29. mars 2014. 
  11. ↑ Zvi Shilony (1998). Ideology and Settlement; the Jewish National Fund, 1897–1914. Jerusalem: Magnes Press. s. 303–307. 
  12. ↑ Shamir, Ronen (2013). Current Flow: The Electrification of Palestina. Stanford University Press. 
  13. ↑ Jérôme Steffenino, Marguerite Masson. «Ville de Grenoble –Coopérations et villes jumelles». Grenoble.fr. Henta 16. mai 2013. 
  14. ↑ «Twinning». City of Heidelberg. Arkivert frå originalen 10. juni 2011. Henta 12. november 2009. 

Bakgrunnsstoff endre

Henta frå «https://nn.wikipedia.org/w/index.php?title=Rehovot&oldid=3424437»