Shimon Peres (2. august 192328. september 2016) var ein israelsk politikar som har fått Nobels fredspris. Han var president i Israel frå 15. juli 2007 til 2014. Peres blei fødd som Shimon Perski i Wiszniew i dåverande Polen (no Visjniev i Kviterussland). Familien flytta til Tel Aviv i Israel i 1934. Han gifta seg med Sonya Gelman og dei har tre ungar. Peres er søskenbarn til skodespelaren Lauren Bacall (fødd Betty Joan Perske).

Shimon Peres

Føddשִׁמְעוֹן פֶּ
2. august 1923
Višnieva
Død28. september 2016 (93 år)
Statsborgar avIsrael, Palestinamandatet, Den andre polske republikken
PartiKadima (2005; 2016), Det israelske arbeidarpartiet (1968; 2005), Rafi (1965; 1968)
Yrkepolitikar, skribent, lyrikar, minister
InstitusjonarMossad
Utdanna vedNew York University
Harvard University
New School for Social Research
New School for Social Research
Ironi Alef High School
MorSara Meltzer
FarIsaac Peres
EktefelleSonia Peres
BarnTsvia Walden, Yoni Peres, Chemi Peres
VervPresident i Israel 2007-2014
FøregangarMoshe Katsav
VervStatsminister i Israel 1984-1986
FøregangarYitzhak Shamir
EtterfylgjarYitzhak Shamir
VervStatsminister i Israel 1995-1996
FøregangarYitzhak Rabin
EtterfylgjarBenjamin Netanyahu
VervPartileiar i Avoda 1995-1996
FøregangarYitzhak Rabin
EtterfylgjarEhud Barak
VervPartileiar i Avoda 2003-2005
FøregangarAmram Mitzna
EtterfylgjarAmir Peretz
Alle verv
  • statsminister i Israel (1984–1986)
  • statsminister i Israel (1995–1996)
  • Israels president (2007–2014)
  • utanriksminister i Israel (1986–1988)
  • utanriksminister i Israel (1992–1995)
  • utanriksminister i Israel (2001–2002)
  • Israels kommunikasjonsminister (1970–1974)
  • Forsvarsminister (1974–1977)
  • Forsvarsminister (1995–1996)
  • Minister without portfolio (1969–1969)
  • Deputy Minister of Defense (1959–1961)
  • Deputy Minister of Defense (1961–1963)
  • Deputy Minister of Defense (1963–1964)
  • Deputy Minister of Defense (1964–1965)
  • Knesset-medlem (1959–2006)
  • Knesset-medlem (2006–2007)
  • Israels finansminister (1988–1990)
  • Minister of Transport and Road Safety (1970–1974)
  • Deputy Prime Minister of Israel (2001–2002)
  • statsminister i Israel (1977–1977)
  • Minister of Religious Services (1984–1984) Sjå dette på Wikidata

Peres var sosialdemokrat, og langvarig medlem av det israelske arbeidarpartiet Avoda. Han gjekk i årsskiftet 2005–2006 ut av arbeidarpartiet og over til det nye sentrumspartiet Kadima. Han var israelsk statsminister frå 1984 til 1986 og igjen frå 1995 til 1996 etter mordet på Yitzhak Rabin. Han har òg vore visestatsminster, utanriksminister i fleire periodar og ein av 25 visepresidentar for Sosialistinternasjonalen. Peres var presidentkandidat i 2000, men tapte då for Moshe Katsav.

Peres fekk Nobels fredspris i 1994, saman med Yassir Arafat og Yitzhak Rabin for «arbeidet deira med å skape fred i Midtausten».[1] I 1997 grunnla han Peres fredssenter.

Kjelder

endre
  1. «[…] for their efforts to create peace in the Middle East» – «The Nobel Peace Prize 1994» på Nobelprice.org

Bakgrunnsstoff

endre
  Commons har multimedium som gjeld: Shimon Peres