Sint Eustatius
Sint Eustatius (òg kjent som Saint Eustace og Statia) er ei øy i Karibia som høyrer til Nederland. Øya har status som nederlandsk kommune med særstatus. Sint Eustatius utgjorde til 10. oktober 2010 ein del av Dei nederlandske Antillane. Øya ligg austom Dei amerikanske Jomfruøyane, har ein folkesetnad på 2768,[2] og er kalla opp etter den katolske helgenen Eustachius. Hovudstaden til øya er Oranjestad.
| Sint Eustatius | |||
| øy | |||
 | |||
|
|||
| Land |  Nederland
| ||
|---|---|---|---|
| Del av | Karibisk Nederland, Leewardøyane, Dei små Antillane, Karibia | ||
| Areal | 21 km² | ||
| Folketal | 3 293 (1. januar 2023)[1] | ||
 Sint Eustatius 17°29′00″N 62°58′00″W / 17.483333333333°N 62.966666666667°W | |||
 Kart som viser Sint Eustatius.
| |||
| Wikimedia Commons: Sint Eustatius | |||
Historie
endreØya vart oppdaga av Kristoffer Columbus i 1493 og fleire land gjorde krav på øya i dei neste 150 år. I 1636 vart øya kolonisert av Det nederlandske Vestindiske kompaniet, som anla sukkerplantasjar på øya.
På 1700-talet vart øya kjent som Golden Rock då økonomien fekk eit kraftig oppsving på grunn av at øya ignorering våpen- og handelsembargoen mellom stormaktene, som på den tida var i krig mot kvarandre om blant anna herredømet i Karibia.
Sidan øya selde våpen og ammunisjon til alle som kunne betale, var øya ein av dei få stadene Dei tretten koloniane kunne få kjøpt våpen. Det gode tilhøvet mellom Sint Eustatius og USA førte til ein episode der kommandør De Graaff på øya vedtok å svare på salutt frå det amerikanske skipet USS «Andrew Doria» som vitja øya 16. november 1776. USA gav denne salutten stor publisitet sidan øya de facto hadde anerkjent sjølvstendet til USA.
Storbritannia tok ikkje denne hendinga alvorleg, men fortsette protesten sin mot handelen mellom øya og USA. Handelen mellom desse to var hovudårsaken til han den fjerde engelsk-nederlandske krigen, som vart katastrofal for nederlandsk handel.
Storbritannia okkuperte Sint Eustatius den 3. februar 1781. Kommandør de Graaff som på det tidspunktet ikkje var klår over krigserklæringa, såg raskt at han ikkje kunne kjempe imot angrepsmakta og overgav øya til den britiske admiralen George Brydges Rodney. Ti månader etterpå vart øya erobra av Frankrike, som var i allianse med nederlendarane. Nederland fekk kontroll over øya i 1784.
I sine velmaktsdagar hadde Sint Eustatius ein folkesetnad på opptil 20 000. I tida etter har folketalet gradvis falle ned til 3600.
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Sint Eustatius» frå Wikipedia på bokmål, den 28. mai 2011.
- Wikipedia på bokmål oppgav desse kjeldene:
- "Kva for eit århundre er dette?" Skisse av paradoksitalitetens ethos, Sint Eustatius, Nederlandske Antiller. Stein Erik Johansen. I: Sosialantropologisk institutt, NTNU: Identitetsdannelse, identitetsforhandling og identitetsuttrykk. Trondheim: Tapir Akademiske Forlag, 2003.
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/en/dataset/83698ENG/table.
- ↑ 2. Population per Island, January 1st, Central Bureau of Statistics Netherlands Antilles.