Storhertugdømet Toscana
Storhertugdømet Toscana (italiensk Granducato di Toscana, latinsk Magnus Ducatus Etruriae) var ein sentral italiensk monarki som eksisterte frå 1569 til 1859 (med nokre avbrot), og erstatta Hertugdømet Firenze.[1] Hovudstaden i storhertugdømet var Firenze. Før huset Lorraine tok over makta, var Toscana nominelt ein stat i Det tysk-romerske riket fram til freden i Westfalen i 1648.
| Granducato di Toscana Storhertugdømet Toscana | ||||
| ||||
|---|---|---|---|---|
| Nasjonalsong «La Leopolda» | ||||
 | ||||
| Hovudstad | Firenze | |||
| Språk | Italiensk | |||
| Styreform | Monarki | |||
| Storhertug | ||||
| - 1569–1574 | Cosimo I de' Medici (første) | |||
| - 1824–1859 | Leopold II (siste) | |||
| Historie | ||||
| - Oppretta | 27. august 1569 | |||
| - Slutten på Medici-styret | 9. juli 1737 | |||
| - Nedlagd | 21 mars 1801 | |||
| - Gjenoppretta | 9. juni 1815 | |||
| - Avsetjinga av Huset Habsburg-Lorraine | 16. august 1859 | |||
| - Slått saman til Dei sameinte provinsane i Sentral-Italia |
8. desember 1859 | |||
| Innbyggjarar | ||||
| - 1801 est. | 1 096 641 [1] | |||
| Valuta | Toskansk lire (−1826) Toskansk fiorino (1826–1859) | |||
| [1] United Kingdom of Great Britain and Irland; House of Commons, John Bowring, 1839, s. 6 | ||||
.svg){kind=small}
Storhertugdømet vart først styrt av huset Medici fram til denne familien døydde ut i 1737. Under Medici blømde Toscana. Sjølv om det ikkje var like internasjonalt kjend som den gamle republikken, kunne det vise til eineståande økonomisk og militær suksess under Cosimo I og sønene hans, fram til regjeringstida til Ferdinando II, då økonomien i staten byrja å verte svekka. Staten nådde eit høgdepunkt under Cosimo III. Det einaste framsteget til Medici-familien i den siste tida før dei døydde ut, var at dei vart opphøgd til kongelege av den tysk-romerske keisaren i 1691. Den eldre greina av Medici-linja døydde ut i 1737.
Frans Stefan av Lorraine, ein etterkomar av Medici-slekta, avløyste familien og tok over trona. Toscana vart styrt av ein statthaldar, Marc de Beauvau-Craon, i heile regjeringstida hans. Etterkomarane hans styrte, og heldt til i, storhertugdømet fram til 1859, berre avbroten av Napoleon Bonaparte som gav Toscana til huset Bourbon-Parma. Etter at det napoleonske systemet kollapsa i 1814, vart storhertugdømet gjenoppretta. Dei sameinte provinsane i Sentral-Italia, ein klientstat i Kongedømet Sardinia-Piemonte, annekterte Toscana i 1859. Toscana vart formelt annektert til Sardinia i 1860, etter ei folkeavsetmming, der 95 % av stemmarane støtta forslaget.[2]
Bakgrunnsstoff endre
Kjelder endre
- Denne artikkelen bygger på «Grand Duchy of Tuscany» frå Wikipedia på engelsk, den 23. april 2012.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- ↑ Strathern, Paul: The Medici: Godfathers of the Renaissance, Vintage books, London, 2003, ISBN 978-0-099-52297-3, s. 315–321
- ↑ François Velde (July 4, 2005). «The Grand-Duchy of Tuscany». heraldica.org. Henta 23. april 2012.