Svava Jakobsdóttir
Svava Jakobsdóttir (4. oktober 1930–21. februar 2004) var ein islandsk forfattar og politikar. Ho er mest kjend for novellene sine og romanen Leigjandinn ('Leigetakaren'), som kom ut i 1969. Svava var medlem av Alþingi for Alþýðubandalagið (Folkealliansen) frå 1971 til 1979. I 2001 vart ho tildelt riddarkrossen til Hin íslenska fálkaorða for «arbeid til fordel for kunst og kultur». Svava var gift med Jón Hnefl Aðalsteinsson og var søster til Jökul Jakobsson.
| Svava Jakobsdóttir | |
| Statsborgarskap | Island |
| Fødd | 4. oktober 1930 Neskaupstaður |
| Død |
21. februar 2004 (73 år) |
| Yrke | politikar, skribent |
Livsløp
endreSvava vart fødd i Neskaupstaður, der faren var sokneprest. Ho flytta i ung alder med familien til Saskatchewan i Canada, der far hennar var prest for islandsk-kanadiarar frå 1935 til 1940 i Wynyard.[1] Familien kom attende til Island i 1940. Ho vart uteksaminert frå Menntaskólinn í Reykjavík i 1949. Den fyrste novella hennar, «Konan í kjallaranum» ('Kona i kjellaren'), kom ut i 1950, i samband med ein novellekonkuranse i bladet Líf og list ('Liv og list'); ho vann fyrsteprisen for denne novella. Ho studerte deretter ei stutt tid ved Háskóla Íslands, før ho for til USA for å studera ved Smith College i Northampton i Massachusetts. Her fullførte ho ein bachelorgrad i engelsk og amerikansk litteratur i 1952.[2] Ho deltok òg på vidare studiar i gammalislandsk litteratur ved Somerville College i Oxford i England frå 1952 til 1953. Den 11. juni 1955 gifta ho seg med Jón Hnefl Aðalsteinsson.
Svava arbeidde ved Utanriksdepartementet og ved den islandske ambassaden i Stockholm frå 1955 til 1960. Ho underviste ved barne- og ungdomsskulen på Eskifjörður fra 1963 til 1964. I 1965 vart den fyrste boka hennar, novellesamlinga «12 kvinner», publisert. Svava arbeidde som journalist på Lesbók Morgunblaðið frå 1966 til 1969. Frå 1968 til 1971 var ho medlem av styret i «Rithöfundarfélags Íslands» (Islands forfattarforening) og tilsett i programavdelinga ved Ríkisútvarpið (RÚV) frå 1969 til 1970. Svava representerte Island i ei rådgjevande gruppe om nordisk samarbeid 1978. Ho var varamedlem i styret for «Norræna hússins» (Det nordiske huset) i Reykjavík frå 1979 til 1984 og medlem av «Listasafns Íslands» (Nasjonalgalleriet) frå 1979 til 1983. Ho representerte Island i den nordiske likestillingskomiteen frå 1980 til 1983. Ho sat i fleire styre: Styret for språk og kultur frå 1976 til 1979, styret i Máls og menningar frå 1978 til 1980 og styret for «Leikskáldafélags Íslands» frå 1986 til 1990. Svava representerte Island i kunstpresentasjonen «Scandinavia Today» i Japan 1987.
Parlamentarisk arbeid
endreSvava sat i to periodar i Alþingi for Alþýðubandalagið (1971-1979).[3] Ho var òg medlem av Rannsóknaráði ríkisins (Det nasjonale forskningsrådet) frå 1971 til 1974 og var varamedlem frå 1978 til 1979. Ho var varamedlem i Nordisk råd frå 1971 til 1974 og fullt medlem frå 1978 til 1979. Svava var medlem av generalforsamlinga til Dei sameinte nasjonane i 1972, 1974, 1977 og 1982.
Forfattarskap
endreSvava Jakobsdóttir er særleg kjend for Leigjandinn ('Leigetakaren'), som kom ut i 1969. Romanen har vorte tolka som kritisk til dei militære styrkane som er stil stades på Island, og kan sjåast som «ein allegori om undertrykking av kvinner og av små nasjonar».[3] For øvrig ser Svavas skrifter ut til å gjenspegla kvinnene si opplevingsverd på ein ironisk måte.[treng kjelde] Verket hennar er blitt omtalt som unik, surrealistisk feminisme.[4]
Prisar og utmerkingar
endre- 1997: Henrik Steffens pris
- 2001: Riddarkrossen til Hin íslenska fálkaorða for «arbeid til fordel for kunst og kultur».
Verk
endreNoveller
endre- 12 konur, 1965
- Veisla undir grjótvegg, 1967
- "Kona med spegil" , 1967
- Sögur, 1979
- Gefið hvort öðru, 1982
- Endurkoma, 1986
- Smásögur, 1987
- Undir eldfjalli, 1989
- Sögur handa öllum, 2001
Romanar
endre- Leigjandinn, 1969. Norsk oms. Leigebuaren. Omsett av Ivar Eskeland. (Nordisk bibliotek, 3.) Oslo: Noregs Boklag, 1976.
- Gunnlaðar saga, 1987. Norsk oms. Fortellingen om Gunnlod. Omsett av Jon Gunnar Jørgensen. Oslo: Cappelen, 1990.
Skodespel
endre- Hvað er í blýhólknum?, 1970
- Friðsæl veröld, 1974
- Æskuvinir, 1976
- Í takt við tímana, 1980
- Lokaæfing, 1983
- Næturganga, 1989
Kjelder
endreDenne artikkelen treng fleire referansar for verifikasjon. |
- ↑ «Svava Jakobsdottir Biography | Dictionary of Literary Biography». bookrags.com. Henta 4. november 2015.
- ↑ «Svava Jakobsdóttir (Author of Gunnlaðar saga) |Goodreads profile». goodreads.com. Henta 4. november 2015.
- ↑ 3,0 3,1 Nordbø, Børge (30. desember 2020). «Svava Jakobsdóttir». Store norske leksikon (på norsk bokmål).
- ↑ Simmonds, J. (1999). Iceland. APA Publications. s. 93. ISBN 9780887291760. Henta 4. november 2015. «unique brand of surreal feminism.»
- Denne artikkelen bygger på «Svava Jakobsdóttir» frå Wikipedia på islandsk, den 25. mars 2021.