Dansk Estland
Dansk Estland syner til landområde i det seinare Estland som var under dansk styre på 1200-1300-talet og igjen på 1500-1600-talet.
Hertugdømmet Estland (dansk) Ducatus Estonie (latin) | |||||
Dansk koloni | |||||
| |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Kart over Terra Mariana på 1260-talet som viser Hertugdømet Estland oppe til høgre. Øya Ösel (Saaremaa) var under dansk styre frå 1559 til 1645. | |||||
Hovudstad | Reval (Tallinn) | ||||
Språk | Dansk, estisk og mellomnedertysk | ||||
Religion | Romansk katolisisme | ||||
Poltisk struktur | Koloni | ||||
Kongen av Danmark | |||||
- 1219–1241 | Valdemar II | ||||
- 1340–1346 | Valdemar IV | ||||
- 1559–1588 | Frederik II | ||||
- 1588–1648 | Christian IV | ||||
Visekonge | |||||
- 1344–1346 | Stigot Andersson | ||||
Guvernør av Ösel | |||||
- 1562–1567 | Heinrich Wulf | ||||
- 1643–1645 | Ebbe Ulfeld | ||||
Historisk periode | Mellomalderen | ||||
- Oppretta | 1219 | ||||
- Slaget ved Lyndanisse | 15. juni 1219 | ||||
- Tallinn vert med i Hansaen¹ | 1248 | ||||
- Opphøyrde | 1346 | ||||
- Dansk Ösel | 1559–1645 | ||||
¹ Wesenberg (Rakvere) fekk Lübeck-byrettar i 1302 av kong Erik Menved. Narva fekk slike rettar i 1345. |
Danmark bygde seg opp med militærvesen og auka handel på 1100-talet. Piratverksemd med utgangspunkt i Ösel og Kurland truga etter kvart handel med Baltikum. Danske flåtestyrkar gjekk til åtak på Estland i 1170, 1194 og 1197. I 1206 leia kong Valdemar II av Danmark og erkebiskop Andreas Sunonis eit utfall mot Ösel (Saaremaa). Kongane av Danmark gjorde krav på Estland, og fekk stønad frå paven. I 1219 sigra danskane i slaget ved Lyndanisse, som la Nord-Estland under dansk styre. Danskane hadde kontroll over området til det estiske opprøret i 1343, då området vart teke over av den tyske riddarordenen og endeleg seld av Danmark i 1346.
I 1559 under den liviske krigen selde biskopen av Ösel-Wiek i Gamle Livland landområda sine til Fredrik II av Danmark-Noreg for 30 000 thaler. Den danske kongen gav området til den yngre bror sin Magnus av Holstein, som gjekk i land på Saaremaa med hæren sin i 1560.[1] Heile Saaremaa vart under dansk herredøme i 1573, til det vart overført til Sverige i 1645 ved Freden i Brömsebro.[2]
Sjå òg
endreReferansar
endre- ↑ Frucht, Richard (2005). Eastern Europe. ABC-CLIO. s. 70. ISBN 1576078000.
- ↑ Williams, Nicola; Debra Herrmann; Cathryn Kemp (2003). Estonia, Latvia & Lithuania. University of Michigan. s. 190. ISBN 1740591321.