Grastjønnaks (Potamogeton gramineus) er ei plante i tjønnaksslekta i tjønnaksfamilien.[1] Arten er sirkumpolar.[2]

Grastjønnaks
Grastjønnaks
Grastjønnaks
Status
Status i verda: LC Livskraftig
Status i Noreg: LC Livskraftig
Systematikk
Rike: Planteriket Plantae
Overrekkje: Landplantar Embryophytes
Rekkje: Karplantar Tracheophytes
Underrekkje: Frøplantar Spermatophytes
Orden: Vassgroordenen Alismatales
Familie: Tjønnaksfamilien Potamogetonaceae
Slekt: Tjønnaksslekta Potamogeton
Art: Grastjønnaks P. gramineus
Vitskapleg namn
Potamogeton gramineus

I Noreg er arten heimleg på grunt og stille vatn. Arten er vanleg over det meste av landet, men berre spreiddd på Sørlandet og Vestlandet.[2] I Raudlista 2021 er arten rekna som livskraftig (LC).[3]

Grastjønnaks dannar hybridar med fleire av dei andre artane i slekta.[2] Mest utbreidd er hybriden med blanktjønnaks (P. gramineus × P. lucens eller P. ×zizii, òg kalla P. ×angustifolius)[4], som har fått sitt eige normerte norske namn glanstjønnaks.[5] Hybriden med tjønnaks (P. gramineus × P. natans eller P. ×sparganiifolius)[6] er funnen spreidde stader nær kysten frå Østfold til Finnmark. Ein hybrid med rusttjønnaks (P. alpinus × P. gramineus eller P. ×nericius)[7] er funnen somme stader på Austlandet nord til Oppdal. I innlandet på Austlandet og spreidd langs kysten til Aust-Finnmark er det registrert funn av hybriden med hjartetjønnaks (P. gramineus × P. perfoliatus eller P. ×nitens).[8] Det er òg gjort funn i Trøndelag av ein hybrid mellom dei tre artane grastjønnaks, blanktjønnaks og hjartetjønnaks (P. gramineus × P. lucens × P. perfoliatus eller P. ×torssanderi).[9]

Kjelder

endre
  1. «Artsdatabanken: Grastjønnaks». Artsdatabanken. Henta 21. februar 2024. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Reidar Elven mfl. (2022). Norsk flora (8. utg.). Oslo: Det Norske Samlaget. s. 175. 
  3. «Raudlista: Grastjønnaks». Artsdatabanken. 24. november 2021. Henta 21. februar 2024. 
  4. «PoWO: Potamogeton × angustifolius». Plants of the World Online. Henta 21. februar 2024. 
  5. «Artsdatabanken: Glanstjønnaks». Artsdatabanken. Henta 21. februar 2024. 
  6. «PoWO: Potamogeton × sparganiifolius». Plants of the World Online. Henta 21. februar 2024. 
  7. «PoWO: Potamogeton × nericius». Plants of the World Online. Henta 21. februar 2024. 
  8. «PoWO: Potamogeton × nitens». Plants of the World Online. Henta 21. februar 2024. 
  9. «PoWO: Potamogeton × torssanderi». Plants of the World Online. Henta 21. februar 2024. 

Bakgrunnsstoff

endre