I Dovregubbens hall

I Dovregubbens hall er eit musikkstykke, Opus 23, komponert av Edvard Grieg for skodespelet Peer Gynt av Henrik Ibsen. Det hadde premiere i Oslo den 24. februar 1876. Det vart seinare trekt ut som det siste stykket av Peer Gynt, Suite No. 1, Op. 46.) Sjølv om framføringa av heile stykket berre varer to og eit halv minutt, har det eit lett gjenkjenneleg tema som har gjeve stykket eit ikonstatus i popkulturen.

Peer Gynt er eit eventyr skrive på rim som fortel soga om Peer. Sekvensen som er skildra musikalsk i I Dovregubbens hall er når Peer snik seg inn i slottet til Dovregubben. Stykket skildrar så korleis Peer prøver å rømme frå Dovregubben og trolla hans.

Musikken

Melodien til I Dovregubbens hall

Problem med å høyra denne fila? Sjå mediahjelp.

Det kjende temaet, skriven i H-moll, går slik:

Det enkle temaet startar sakte og roleg i dei lågaste registera til orkesteret. Det vert først spelt av celloar og fagottar, som uttrykker Peer Gynt som listar seg avgarde. Temaet vert gjenteke men endra litt kvar gong med eit par forskjellige stigande tonar og så transponert opp til ein rein kvint (til fissdur) og spelt på forskjellige instrument: desse er trolla til Dovregubben.

Dei to instrumentgruppene går så inn og ut av forskjellige oktavar og «kolliderer» til slutt med kvarandre i same tonehøgd. Trolla har då oppdaga Peer og jagar etter han. Tempoet aukar gradvis opp til ein prestissimo-finale og musikken vert gradvis høgare og meir melodisk.

Dovregubben sjølv tordnar inn i det musikalske bilete og møter Peer, som raskt spring den andre vegen. Dette kan ein høyre som lange rekkjer diatoniske steg, med korte, stille augneblink mellom når Dovregubben leitar etter Peer som har gøymd seg. Peer vert til slutt oppdaga og musikken vert på sitt høgaste og raskaste når han spring ut av grotta. Ei rekkje cymbalar og pauker kjem så inn og dei andre instrumenta vert stille. Fjellet raser saman og tar truleg livet av alle trolla som hadde jaga etter Peer. Stykket endar, både musikalsk og teatralsk, med å gå tilbake til det tonisk og endar på ein H-moll-akkord, som uttrykker at Peer klarte å rømme.

Teksten til songen i Peer Gynt

(Troll-hoffmennene): Slagt ham! Kristenmands søn har dåret.

Dovregubbens veneste mø!

Slagt ham!

(ein trollunge): Må jeg skjære ham i fingeren?

(ein annan trollunge): Må jeg rive ham i håret?

(ei trolljente): Hu, hej, lad mig bide ham i låret!

(ei trollheks med ause): Skal han lages til sod og sø?

(ei anna trollheks med øks): Skal han steges på spid eller brunes i gryde?

(Dovregubben): Isvand i blodet!

Stykket i popkulturen

Temaet er spelt av mange artistar opp gjennom åra. Nokre av desse er:

Band/Artist	Album	Song	Merknad
Apocalyptica	Cult	«Hall of the Mountain King»
Big Brother and the Holding Company
Captain Jack	Dance Dance Revolution games	«Dream a Dream»
Delinquent Habits	Merry Go Round	«The Kind»	nyttar tema
Dj Falk		«Hall of the mountainking»	nyttar tema
The Diffs	Self-Titled	«Can't Escape»	nyttar tema
Electric Light Orchestra	On the Third Day	«In the Hall of the Mountain King»
Erasure	The Circus	«In the Hall of the Mountain King»
Helloween	Walls of Jericho	«Gorgar»	nyttar tema
Machito		«El Salón del Rey del Mambo»
mc chris		«Peer Gynt»	nyttar tema
Pirum	Svett	«I Dovregubbens hall»	Mannskor syng a cappella
Rainbow	Stranger in Us All	«Hall of the Mountain King»
DJ Ruffneck		«Ruffneck rules da artcore scene»	nyttar tema
Anselmo Sacasas		«The Hall of the Mambo King»
Saga	Detours
Savatage	Hall of the Mountain King	«Prelude to Madness»
Ska-P	Eurosis	"Simpático Holgazán"	nyttar tema
SRC	Milestones		medley med Bolero
2PM	(SRC)	«Mountain King»
Van Helsing's Curse	Oculus Infernum	«Tubular Hell»	nyttar tema
Vernian Process	Catalysts	«In the Hall of the Mountain King»
Vintersorg	Till Fjälls	«För Kung Och Fosterland»	nyttar tema
Rick Wakeman		«Journey to the Centre of the Earth»	nyttar tema
The Who	The Who Sell Out	«Hall of the Mountain King»	bonus på nyutgjeving frå 1995
Wolf Hoffmann	Classical	«In the Hall of the Mountain King»
The Wombles		«Hall of the Mountain Womble»

Filmar, TV-program og videospel der stykket medverkar

Fritz Lang-filmen M (1931). Peter Lorres karakter - barnemordaren Franz Beckert - plystrar konstant I Dovregubbens hall.
The Ren & Stimpy Show-episoden Big Baby Scam, når den nakne gamle mannen med kyllingbein festa til hovudet plystrar melodien.
Thrilleren Noe for enhver (1993), basert på boka Needful Things av Stephen King.
Thrilleren Public Access (1993), regissert av Bryan Singer.
Traileren til filmen Grinchen, regissert av Ron Howard.
Filmen Rat Race (2001), når Duane og Blaine vert dradd opp i radiotårnet ved flyplassen.
Traileren til filmen Duplex (2003).
Michael Moore-dokumentaren Bowling for Columbine (2002).
Komedien RV (2006) med Robin Williams og Jeff Daniels.
Den animerte serien The Adventures of Sonic the Hedgehog (1993).
Den animerte serien Inspector Gadget (1983-1986).
Filmen The Pied Piper of Hamelin (1957).
Videospelet Shamus nyttar stykket i tittelmusikken.
Videospelet Manic Miner (1983) nyttar stykket som tittelmusikk.
Videospelet Project Gotham Racing 4 (2007) nyttar stykket som bakgrunnsmusikk.
Filmen Scoop (2006), med Woody Allen.
Den animerte Disney-serien Little Einsteins (2007).
Filmen The Social Network (2010), under rokonkurransen.

Kjelder

Denne artikkelen bygger på «In the Hall of the Mountain King» frå Wikipedia på engelsk, og «I Dovregubbens hall» frå Wikipedia på bokmål den 28. juni 2009.