Kviteseid gamle kyrkje
Kviteseid gamle kyrkje er ei langkyrkje av stein i Kviteseid kommune i Telemark. Kyrkja står i nærleiken av Kviteseid bygdetun.
| Kviteseid gamle kyrkje | |||
| kyrkje | |||
.jpg) | |||
| Kyrkjesamfunn | Den norske kyrkja | ||
|---|---|---|---|
| Bispedøme | Agder og Telemark | ||
| Prosti | Øvre Telemark | ||
| Sokn | Kviteseid | ||
| Fellesråd | Kviteseid | ||
| Type | Langkyrkje | ||
| Teknikk | Mur | ||
| Material | Stein | ||
| Innvigd | Usikkert | ||
| • Vigd til | Heilag-Olav | ||
| • Endringar | M.a. 1713–14, 1800-talet | ||
| Takryttar | Av tre, frå 1800-talet | ||
| Kyrkjegard | Ved kyrkja | ||
| Døypefont | renessansestil | ||
| Altartavle | 1732 el. 1777[1], nyklassisk (motiv: nattverda og krossfestinga) | ||
| Orgel | Olsen & Jørgensen, 1922 (op. 492; rest. 2002) | ||
| Sitjeplassar | 200 | ||
| Diverse | Epitafium på korveggen. Kalkmåleri, innviingskrosser og inskripsjonar. Tåreforma stein («St. Olavsbrød») i koret. | ||
 Kviteseid gamle kyrkje 59°21′18″N 8°31′27″E / 59.35508611°N 8.52406667°E | |||
| Wikimedia Commons: Kviteseid gamle kirke | |||
Kyrkja var i mange år datert til midten av 1100-talet, men nyare forsking peikar mot ca. 1260.[2] Kan hende har forskjellige delar forskjellige aldrar. Kyrkja er uansett ei av dei eldste kyrkjene i Telemark. Våpenhuset framfor portalen er frå 1700-talet, og takryttaren er frå 1800-talet.
Kyrkja har innviingskors frå 1200-talet i koret, og det er avdekka kalkmåleri og inskripsjonar frå 1500- og 1600-talet. Himlinga vart endra i 1713–14 og er dekorert med blomerankar måla av Thomas Blix. Blix har òg dekorert galleribrystninga i skipet.
Kyrkja står usentralt i bygda og vart som soknekyrkje avløyst av Kviteseid nye kyrkje i 1916. Ho vart forsiktig restaurert i 1929 og 1969.
Orgelet vart i si tid bygd for Flatdal kyrkje, og vart restaurert av Henrik Brinck Hansen og montert i Kviteseid gamle kyrkje i 2002.
Kjelder
endre- Mosdøl, Olav, red. (2010). Kviteseid gamle kyrkje 750 år. Jubileum 2010. Kviteseid sokneråd. ISBN 978-82-303-1551-4.
- Ekroll, Øystein; Havran, Jiri (2000). «Kviteseid kirke». Kirkene i Norge, bind 1: Middelalder i stein. Oslo: ARFO. s. 106-109. ISBN 82-91399-09-3.
- Henriksveen, Herman, red. (1986). «Kviteseid gamle kyrkje». Kirker i Telemark. Stathelle: Flora forlag. s. 146-147. ISBN 82-90695-00-4.
- Kyrkjesøk – Kviteseid gamle kyrkje
Bakgrunnsstoff
endre- Kunsthistorie.com
- Lokalhistoriewiki
- Kviteseid kommune Arkivert 2014-02-22 ved Wayback Machine. om kyrkjene i kommunen
- Rasmussen, Alf Henry (1993). Våre kirker. Norsk kirkeleksikon. Kirkenær: Vanebo forlag. s. 482. ISBN 82-7527-022-7.
- Vest-Telemark museum Arkivert 2014-02-21 ved Wayback Machine.
- Kviteseid gamle kyrkje i kulturminnesok.no, nettstaden til Riksantikvaren
Fotnotar
endre- ↑ «Kirker i Norge» daterer tavla til 1777, medan fleire andre opererer med dateringa 1732.
- ↑ Sjå t.d. reportasje i Vest-Telemark blad frå 2008 om arbeid utført av Ola Storsletten frå NIKU. Storsletten daterer botnsvilla til omkring 1260.