Magnhild Hagelia
Magnhild Hagelia (fødd 6. mai 1904 i Aust-Agder død 4. juli 1996, daud 4. juli 1996) var ein norsk politikar for Arbeidarpartiet. Ho var den første kvinna som presiderte over eit møte i Lagtinget.
| Magnhild Hagelia | |||
 | |||
| Fødd | 6. mai 1904 Gjerstad kommune | ||
|---|---|---|---|
| Død | 4. juli 1996 (92 år) | ||
| Statsborgar av | Noreg | ||
| Parti | Arbeidarpartiet | ||
| Yrke | politikar | ||
| Alle verv |
| ||
Bakgrunn endre
Hagelia var dotter av småbrukar Peder Jakobsen Hagelia (1874–1941) og Karen Tomine Pedersdotter Gryting (1881–1956).[1]
Ho var utdanna ved Jæren Folkehøgskule (1924–1925), tok Treiders handelsskole (1933–1934) og revisorkurs (1933–1934) og avla i 1938 eksamen i jordbruksbokføring.[1]
Etter ulike stillingar i handel og kontor vart Hagelia i 1939 forretningsførar i Gjerstad forsyningsnemnd og denne stillinga hadde ho til 1945. Frå 1945–1947 var ho kommunerevisor. Deretter var ho assistent ved Aust-Agder fylkesrevisjon 1948–1953 og fullmektig same stad 1953–1969.[1]
Politisk virke endre
Hagelia starta det politiske virket sitt i Lokalavdelinga til kommuneforbundet Arendal og omegn der ho var tillitsvald i åra 1928–1929.[1] Ho var i mellomkrigstida aktiv i ungdomslag og i IOGT. Ho var etter den andre verdskrigen aktiv i kommunepolitikken. I 1945 var ho medlem av kommunestyret i Fjære kommune. Frå 1955 til 1959 sat ho i Øyestad kommunestyre, 1967–1970 i Fjære formannskap og 1971–1972 i Grimstad bystyre.[1]
Hagelia var stortingsrepresentant for Aust-Agder i nærare 16 år. Ho vart vald til vararepresentant i 1945.[1] Frå 1950 vart ho vald til fast representant, med attval i 1954, 1958 og 1961. Hagelia sat i kommunalkomiteen, valkomiteen og administrasjonskomiteen. Ho var medlem av presidentskapet, sist som varapresident i Lagtinget 1961–1965. Ho vart då i 1962 første kvinne som leidde eit lagtingmøte.[2] I 1965 avslutta ho perioden sin som stortingsrepresentant.[1]
Som stortingsrepresentant deltok Hagelia som medlem av Stortingets gruppe av Den interparlamentariske union og i delegasjonen til Nordisk Råd.[1]
Utmerkingar endre
Hagelia vart i 1976 av kongen utnemnd til riddar av 1. klasse av St. Olavs orden «for samfunnsnyttig virke».[3] Ho var æresmedlem av Aust-Agder mållag. I 1986 vart ho tildelt Dialektprisen av Vest-Agder mållag.[1]
I 1994 fekk Grimstad kommune sett opp ei byste av henne i høve 90-årsdagen og i 2013 vart det reist ei byste av henne ved Almuestaua ved Gjerstad.[1][4]
Kjelder endre
- Denne artikkelen bygger på «Magnhild Hagelia» frå Wikipedia på bokmål, den 19. desember 2015.
Bakgrunnsstoff endre
- «Magnhild Hagelia. Arkivert 2015-12-22 ved Wayback Machine. Første norske kvinne med presidenttittel» Arkivert 2015-12-22 ved Wayback Machine., av Kari Hagelia Olstad, i Aust-Agder-Arv 2013