Nore stavkyrkje
Nore stavkyrkje er ei krosskyrkje av midtmasttypen, truleg opphavleg bygd som ei einskipa stavkyrkje (langkyrkje), i Nore i Nore og Uvdal kommune i Buskerud. Det er vanleg å datera stavkyrkja til slutten av 1100-talet. Delar av konstruksjonen har blitt årringsdatert til 1167. Kyrkja har kraftig preg av renessanse og rokokko.
| Nore stavkyrkje | |||
| kyrkje | |||
 | |||
| Kyrkjesamfunn | Den norske kyrkja | ||
|---|---|---|---|
| Bispedøme | Tunsberg | ||
| Prosti | Kongsberg | ||
| Sokn | Nore | ||
| Fellesråd | Nore og Uvdal | ||
| Periode | mellomalderen | ||
| Teknikk | stavverk, laft | ||
| Material | tre | ||
| Innvigd | seint 1100-tal | ||
| • Endringar | bygd om til krosskyrkje | ||
| Sitjeplassar | 150 | ||
 Nore stavkyrkje 60°09′52″N 9°00′37″E / 60.164535°N 9.010286°E | |||
| Wikimedia Commons: Nore stavkirke | |||
Stavkyrkja har 150 plassar, og tilkomst er via fylkesveg 116 og fylkesveg 40.
Bygget
endreSkipet er rektangulært bygd i stavverk. Koret og tverrfløyene er i laft. Tverrfløyene kan ha hatt avsluttande apsidar og små tårn, mens skipet hadde eit større tårn. Det mest unike med kyrkja er at ho alt i mellomalderen ser ut til å ha blitt bygd om til krosskyrkje. Det finst ingen parallellar. Opphavleg var ho ei einskipa stavkyrkje av midtmasttypen. Ho har ein krossforma grunnplan, våpenhus og sør- og nordfløy. Koret er i same breidd som skipet. Kyrkja har ein åttekanta takryttar.
Det er gjort ei rekkje ombyggingar. Fløyene blei bygde om i 1709 og 1714, og koret utvida i 1683. Kyrkja fekk våpenhus i 1723 og midt på 1700-talet blei det bygd sakristi.
Interiør
endre
Kyrkja har ein krossforma grunnplan med seksten stavar i midtskipet og fløyene. Midt i skipet står ei kraftig søyle med terningkapitel.
Kyrkja er bygd med galleri. Veggar, galleri og søyler blei måla i sterke fargar i 1655.
I 1888 kjøpte Lorentz Dietrichson kyrkja og gav ho to år seinare til Fortidsminneforeningen.
Litteratur
endre- Anker, Leif Middelalder i tre, Stavkirker i Kirker i Norge bind 4, Oslo 2005, ISBN 82-91399-16-6
- Anker, Peter, Stavkirkene deres egenart og historie, Oslo 1997, ISBN 82-02-15978-4
- Dietrichson, L., De norske Stavkirker, Kristiania 1892
Bakgrunnsstoff
endre- (de) Kyrkjer i Noreg (Kirchen in Norwegen)
- Nore stavkyrkje i Fortidsminneforeningen Arkivert 2007-07-08 ved Wayback Machine.
- Nore stavkyrkje, Riksantikvaren (pdf)
- Nore stavkyrkje i Stavkirke.org Arkivert 2010-06-05 ved Wayback Machine.