Olivenolje
Olivenolje er ei vegetabilsk matolje som vert vunne ut av oliven.[1] Olja er som oftast lys gul av farge, men kan også ha eit grønskjær på grunn av klorofyllinnhald.[1] Ho er ei ikkje-tørrande olje som hovudsakleg inneheld glyserolester av oljesyre, olein (80–85 %), i tillegg til palmitin-, arachidin- og linolsyre.[1]
Olja vert laga ved å knusa oliven til ein pasta av olivenkjøt og kjernar. Denne vert lagt på matter, som vert pressa før olivenolja vert ekstrahert (skild frå vatnet) i ein sentrifuge.
Den beste kvaliteten av olivenolje blir laga gjennom kaldpressing av oliven. Denne olja er kjend som «jomfruolje», «vierge» eller extra virgin.[1] Olja må ikkje vera varmebehandla, innehalda mindre enn 1 % syre, og farge, smak og aroma må vera av beste sort. Ein kan vinna ut meir olje, men av dårlegare kvalitet, gjennom sterkare utpressing og ved ekstraksjon.[1]
Den beste olivenolja er blant dei dyraste planteoljene og blir brukt som næringsmiddel (til dømes som matolje, hermetikkolje og salatolje) og i medisinen. Olje av dårlegare kvalitet kan mellom anna brukast til å laga såpe.[1]
Olivenoljer bør oppbevarast ved 14-18 grader, utan tilgang til lys, lukt og fukt.
