Stankfløyelsblom
Stankfløyelsblom (Tagetes minuta)[1] er ei høg, opprett plante i fløyelsblomslekta i korgplantefamilien. Planta har små blomstrar og høyrer naturleg heime i den sørlege halvdelen av Sør-Amerika. Sidan den spanske koloniseringa har han blitt spreidd rundt om i verda derimellom til Europa, Asia og Afrika.
Stankfløyelsblom | |
Stankfløyelsblom | |
Systematikk | |
Rike: | Planteriket Plantae |
Overrekkje: | Landplantar Embryophytes |
Rekkje: | Karplantar Tracheophytes |
Underrekkje: | Frøplantar Spermatophytes |
Orden: | Korgplanteordenen Asterales |
Familie: | Korgplantefamilien Asteraceae |
Slekt: | Fløyelsblomslekta Tagetes |
Art: | Stankfløyelsblom T. minuta |
Vitskapleg namn | |
Tagetes minuta |
Planta blir nytta som krydder i Peru, Ecuador, delar av Chile og Bolivia, der ho blir kalla huacatay på quechua. Huacatay-pasta er nytta til å lage den populære peruvianske potetretten ocopa. Sidan den har både «grøne» og «gul/oransje» duft[2], er smaken og lukta av fersk Tagetes minuta ei blanding av søt basilikum, estragon, grønmynte og sitron. I latin-amerikanske matbutikkar er han seld på flasker.
T. minuta kan bli 0,6–1,3 meter høg. Ein har i lengre tid nytta planta som ein smak- og luktfull helsebringande urtete mot forkjøling, mageproblem eller halsinfeksjonar. Blada kan bli tørka og nytta som smakstilsetting til mat. Safta frå planta kan forårsake irritasjon av huden og kan forårsake [[fotodermatitt].
Kjelder
endre- ↑ Engelsk Southern Cone Marigold, Stinking Roger eller black mint California Dept. of Food and Agriculture data sheet: Tagetes minuta
- ↑ «Enhanced Systems for Production of Natural Aroma and Flavor Compounds: What are Green Notes?», www.uky.edu (på engelsk), henta 18. november 2018
- Denne artikkelen bygger på «Tagetes minuta» frå Wikipedia på engelsk, den 8. august 2012.