Astrid Lous
Astrid Lous (12. april 1872–25. desember 1945) var ein norsk operasongar, skodespelar og songpedagog.
| Astrid Lous | |
.jpg) | |
| Statsborgarskap | Noreg |
| Fødd | 12. april 1872 Kristiansund |
| Død |
25. desember 1945 (73 år) |
| Yrke | songar |
| Astrid Lous på Commons | |
Familie
endreAstrid Lous var dotter av hamnefuten Otto Henrik Mejlænder Lous og Johanne Marie Brunchorst. I 1906 gifta ho seg med direktør Martin Gehrke i Berlin. Ekteparet gjekk frå kvarandre i 1911. Systera hennar, Lulli Lous, var også songar.[1]
Liv og virke
endreAstrid Lous var elev av fru Winterhjelm. 23. oktober 1893 hadde ho skodespelardebuten sin ved Den Nationale Scene i Bergen som Fanchon i En liden Hex, som var den gamle glansrolla til læraren.[2] Ho gjorde tidleg lykke ved dette teateret, og etter framsyninga hennar som Signe i En Forlovelse desember same år var mottakinga strålande: «Her fik vi Syn for at hun virkelig ejer Evne, og at hun formaar at gi noget. Med megen Inderlighed og stor Sikkerhed havde Frk. Lous omfattet sin Rolle, og hun gav den med Liv og Sandhed […]»[3]
Lous vart verande ved Den Nationale Scene til 1896. Deretter var ho tilsett ved Christiania Theater i perioden 1896–1899, der ho hadde si fyrste framsyning 8. mai 1896, i si gamle rolle som Svanhild i stykket En Forlovelse, og hennar framsyning vart kjenneteikna som «helt igjennom vellykket».[4] I 1897 tok ho seg eit par månadar fri frå Christiania Theater for eit opphald i København.[5]
Etter nedlegginga av Christiania Theater vart Astrid Lous, og som dei fleste blant staben der, med over til Nationaltheatret. Der var ho tilsett til år 1900. Hausten 1899 fekk ho permisjon frå teateret for å studere song i Paris.[6]
Tidleg på 1900-talet spesialiserte Lous seg som operasongar, og hausten 1903 hadde ho sin danske debut i København då ho framførte Dødsarien frå Afrikanerinden av Giacomo Meyerbeer.[7]
I perioden 1904–1913 opptredde Lous i operaane i Leipzig, Aachen, Elberfeld, Berlin, Kiel og Hamburg. I 1915 hadde ho gjesteframsyningar på Nationaltheatret, i operaane Vårnatt og Faust.[8] Seinare busette ho seg igjen i Berlin, der ho fortsette å gje konsertar. Der var ho dessutan songpedagog ved Klindworth-Scharwenka-konservatoriet.[9] I 1925 vende ho igjen tilbake til Noreg.[10]
Utvalde roller
endre- Fanchon i En liden Hex av Charlotte Birch-Peiffers (Den Nationale Scene, 1893)
- Svanhild i Kjærlighedens Komedie av Henrik Ibsen (Den Nationale Scene, 1893)[2]
- Signe i En Forlovelse av Edvard Brandes (Den Nationale Scene, 1893)
- Fanny i Midsommer av Bernt Lie (Den nationale Scene, 1894)[11]
- Signe i En Forlovelse av Edvard Brandes (Christiania Theater, 1896)
- Ingeborg i Dronning Margaretha av Oehlenschläger (Christiania Theater, 1898)[12]
- Astrid i Sigurd Jorsalfar av Bjørnstjerne Bjørnson (Nationaltheatret, 1899)[13]
- Valentine i operaen Hugenottene av Giacomo Meyerbeer (Berlin, 1904)[14]
- Amelia i operaen Maskeballet av Giuseppe Verdi (Berlin, 1905)[15]
- Sensia i operaen Den flygande Hollendaren av Richard Wagner (Stockholm, 1911)[16]
- Grevinnen i operaen Vårnatt av Gerhard Schjelderup (Nationaltheatret, 1915)[8]
Kjelder
endre- ↑ Romsdals Amtstidende 1904.01.11. 1904. s. 3.
- ↑ 2,0 2,1 Morgenbladet 1895.04.28. 1895. s. 4.
- ↑ Dagbladet 1893.12.08. 1893. s. 2.
- ↑ Romsdals Amtstidende 1896.05.13. 1896. s. 2.
- ↑ Morgenbladet 1897.11.26. 1897. s. 2.
- ↑ Romsdals Amtstidende 1899.09.30. 1899. s. 1.
- ↑ Romsdals Amtstidende 1903.09.14. 1903. s. 1.
- ↑ 8,0 8,1 Kindem, Ingeborg (1941). norske operas historie. Mortensen. s. 96.
- ↑ Arbeidet 1922.06.21. 1922. s. 3.
- ↑ Tidens Tegn 1925.09.15. 1925. s. 8.
- ↑ Dagbladet 1894.03.13. 1894. s. 1.
- ↑ Morgenbladet 1898.05.17. 1898. s. 1.
- ↑ Wiers-Jenssen, H. (1924). Nationalteatret gjennem 25 aar. Gyldendal. s. 97.
- ↑ Morgenbladet 1904.12.09. 1904. s. 1.
- ↑ Morgenbladet 1905.05.05. 1905. s. 5.
- ↑ Morgenbladet 1911.08.31. 1911. s. 2.
- Denne artikkelen bygger på «Astrid Lous» frå Wikipedia på bokmål, den 10. mars 2023.
Bakgrunnsstoff
endre- Jensson, Liv (1981). Biografisk skuespillerleksikon. Universitetsforl. s. 105. ISBN 8200056228.
