Baluster

Baluster (frå latin (etter gresk) balaustium, 'granatepleblome', gjennom fransk balustre) er ein vertikal stolpe i eit rekkverk eller på eit møbel. Fleire balustrar med ei handlist som saman dannar eit rekkverk til trapp, terrasse, gesims og liknande blir kalla balustrade. Balustrar er typisk laga av stein, treverk eller metall, men kan også vera av andre materiale.

Ein baluster og ein balustrade.

A: Liten søyle med base og kapitél. B: Symmetriske utbuktingar frå midten C, D, E: Veksande utbuktingar nedanfrå

Balustrane oppstod som miniatyrsøylar og blei laga slik i mellomalderen og tidlegrenessansen, men blei etterkvart gjevne utbuktande former med fasongar som flasker eller kuler. Seinare er dei blitt laga i mange ulike former, både avrunda, med skarpe kantar, med utskjeringar og liknande.

Ulike balustertypar.

Biletdøme

• 
  Marmorbalustrar ved ein fabrikk i Herat.
• 
  Balustrar i eit trappegelender ved Nasjonalmuseet i Praha.
• 
  Trebalustrar i eit trappegelender.
• 
  Balustrar i Angkor Wat.
• 
  Barokk smijernsbaluster.
• 
  Renessansefat (tazza) på baluster.
• 
  Krakk med balusterbein
• 
  Balustrar som dekorativt element i eit fotografi frå rundt 1870.

Kjelder

• Baluster (14. februar 2009), Store norske leksikon. Fri artikkel henta 24. januar 2014.
• «baluster» i Nynorskordboka.
• «Baluster», Nordisk familjebok (Uggleupplagan. 2. Armatoler - Bergsund), runeberg.org

Bakgrunnsstoff

Commons har multimedium som gjeld: Baluster

Denne arkitekturartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.