Brage den gamle
Brage den gamle[Note 1] eller Brage Boddason (norrønt: Bragi hinn gamli) var ein skald som levde i tida frå omkring 800 til 850. Han var truleg norsk og han er den eldste skalden vi har skaldedikt etter.
| Brage den gamle | |
| Statsborgarskap | Island |
| Fødd | 800 |
| Død | |
| Yrke | skald, skribent |
(Illustrasjonen er frå ein biletstein på Gotland)
(I den norrøne mytologien er Brage òg namnet på guden for dikting og skaldekunst.)
Sjølv om kjeldene er usikre, blir Brage den gamle i dag rekna som ein historisk person[1], og truleg budde han ein stad sør på Vestlandet. I den islandske landnåmaboka[2] (kafli 22) er det nemnt om Brage at han var gift med Lofthøna (Lofthænu), dotter til skalden Erp lutande (Erps lútanda) og han hadde ei dotter som heitte Astrid Sløkedreng (Ástríður slækidrengur). I Landnåmaboka er òg nemnt mellom etterkomarane etter Astrid, både Arinbjørn herse i Firda og skaldane Tind Hallkjellsson og Gunnlaug Ormstunge .
I Skaldatal[3] er Brage den gamle ført opp som skald hos kongane Ragnar Lodbrok, Eystein Bele og Bjørn på Haug.[Note 2] Snorre Sturlason siterer dikt av Brage både i Skaldskaparmål[4] og i Ynglingesoga i Heimskringla. Han skal òg ha vore skald hjå den mytiske kongen Hjor Halvsson og han er nemnd i fleire av islendingesogene, mellom andre soga om Halv og Halvsrekkene[5], soga om Geirmund Heljarskinn[6], soga om Hervor[7] og i soga om Egil Skallagrimsson[8]
Dikta etter Brage den gamle er rekonstruert frå ulike kjelder og forståinga av dei er usikker. Desse dikta er kjende:
Notar
endre- ↑ Tilnamnet «den gamle» er ikke kjent frå Brage si eiga levetid, men ein trur at det vart først brukt i Skaldatal (frå 1200-talet) for å skilje han frå den yngre skalden Brage Hallsson som levde seinare (han var skald hos kong Håkon Sverresson i Noreg på 1100-talet).
- ↑ Det er usikkert kven kong Eystein Bele var. Bjørn på Haug kan ha vore ein «rex Bern» som er nemnd som konge over Birka i Sverige. I islendingesoga Soga om Hervor (Hervarar saga ok Heiðreki) (sjå ref.) er dei to kongane Eystein Illråde, son av Harald Hildetann og Bjørn på Haug nemnde i samband med ei forteljing om Brage skald
Referansar
endre- ↑ Den oldnorske og oldislandske litteraturs historie av Finnur Jónsson (første bind)
- ↑ Landnåmabok frå snerpa.is (norrøn tekst)
- ↑ Skáldatal på norrønt, frå is.wikisource
- ↑ Skaldskaparmål frå heimskringla.no
- ↑ HÁLFS SAGA OG HÁLFSREKKA frå snerpa.is
- ↑ Geirmundar þáttr heljarskinns Geirmund Heljarskinn
- ↑ Hervarar saga ok Heiðreki Soga om Hervor (frå snerpa.is)
- ↑ Egilssoga omsett av Leiv Heggstad (Samlaget 1950)
- ↑ Ragnarsdråpa Arkivert 2016-04-10 ved Wayback Machine. (Skaldic Project)
- ↑ Tor og Midgardsormen Arkivert 2015-12-27 ved Wayback Machine. (Skaldic Project)
- ↑ Fragment Arkivert 2015-07-06 ved Wayback Machine. (Skaldic Project)
- ↑ Lausavise Arkivert 2015-06-07 ved Wayback Machine. (Skaldic Project)
- ↑ Brage og trollkvinna Arkivert 2015-12-27 ved Wayback Machine. (Skaldic Project)
Bakgrunnsstoff
endre- Det norrøne fyrstediktet av Bjarne Fidjestøl (1982)
- Den Norsk-Islandske Skjaldedigtning Finnur Jonsson
- Brage Boddason Norsk Biografisk Leksikon (Else Mundal)]