Eidfjord gamle kyrkje
- For den noverande soknkyrkja, sjå Eidfjord kyrkje.
Eidfjord gamle kyrkje. tidlegare kalla Vik kyrkje, er ei steinkyrkje frå mellomalderen i Eidfjord kommune i Vestland. Kyrkja skal vere frå 1300-talet. Takryttaren og våpenhuset er påbygd seinare. Kyrkja ligg i Eidfjord sentrum (Nedre Eidfjord) og var hovudkyrkje i Eidfjord sokn til den nye Eidfjordskyrkja, Eidfjord kyrkje, vart innvigd 31. mai 1981. Ved avviklinga av prestegjelda frå 2004 låg kyrkja i Ullensvang prestegjeld.
| Eidfjord gamle kyrkje | |||
| kyrkje | |||
 | |||
| Land |  Noreg
| ||
|---|---|---|---|
| Fylke | Vestland | ||
| Kommune | Eidfjord | ||
| Kyrkjesamfunn | Den norske kyrkja | ||
| Bispedøme | Bjørgvin | ||
| Prosti | Hardanger og Voss | ||
| Sokn | Eidfjord | ||
| Fellesråd | Eidfjord | ||
| Type | Langkyrkje | ||
| Periode | Gotisk | ||
| Material | Stein | ||
| Sitjeplassar | Om lag 100 | ||
 Eidfjord gamle kyrkje 60°27′41″N 7°04′14″E / 60.46138889°N 7.07055556°E | |||
| Wikimedia Commons: Eidfjord gamle kyrkje | |||
Innvendig står kyrkja mykje som ho var på 1700-talet, og ho gjev difor i dag eit uvanleg godt inntrykk av korleis det kunne opplevast å vere i ei lita landsens mellomalderkyrkje i Noreg for 200–300 år sidan.
Rike-Ragna
endreInni kyrkja står ein gravstein ved veggen i koret. På gravsteinen står mellom anna «Her kviler Ragna Åsolvsdotter er dessa kirkju let gjera». I steinen er det òg innhogd eit bilete av ei knelande kvinne som rekkjer fram ein kyrkjemodell til ein person i sid kjortel. Den kjortelkledde mannen ber attributtane til apostelen Jakob den eldre, han er pilegrimskledd og har ein pilegrimstav i høgre handa og ein bibel i venstre. Ifylgje ei segn, som fyrste gongen vart nedteikna i 1822[1], var det ei kvinne kalla Rike-Ragna som fekk sett opp kyrkja. Ho fekk kyrkja bygd for å sone syndene sine. Den verste av illgjerningane hennar var at ho på ein tur til byen skal ha sett att mann sin på eit skjer, noko som enda med at han drukna då det flødde.
Likskap med Hvalseykyrkja på Grønland
endre
Kyrkjeruinane på Hvalsey i det tidlegare norrøne Austerbygd på Grønland har så like mål med gamlekyrkja i Eidfjord at det kan reise spørsmål om det er dei same folka som har sett opp begge desse kyrkjene, eller om det er brukt same teikninga.[2]
Kjelder
endre- Norges kirker: «Eidfjord gamle kyrkje» på nettstaden til Norsk institutt for kulturminneforskning
- Redaktør: Alf Henry Rasmussen – Våre kirker : norsk kirkeleksikon. Vanebo Forlag, Kirkenær 1993. ISBN 82-7527-022-7 - «Eidfjord gamel kyrkje», s. 364
Fotnotar
endre- ↑ P.M. Bremnes: «Steinkirken i Eidfjord, når er den oppført?», arkivert frå originalen 27. september 2007, henta 11. juli 2008
- ↑ Jared Diamond: Collapse: How Societies Choose to Fail or Succeed
Bakgrunnsstoff
endre- Knut Skaar: «Eidfjord Kyrkja» på nettstaden rike-ragna.no Arkivert 2009-05-27 ved Wayback Machine.
- Om Eidfjord gamle kyrkje på nettstaden til Eidfjord kommune Arkivert 2016-03-04 ved Wayback Machine.
- Om Eidfjord sokn på nettstaden til Den norske kyrkja
- Skanna kyrkjebøker frå Hordaland på nettstaden til Arkivverket
- Oversyn over gravminne i Eidfjord kommune på nettstaden disnorge.no
- Eidfjord gamle kyrkje i kulturminnesok.no, nettstaden til Riksantikvaren
- «Eidfjord gamle kyrkje». Kirkesøk. Den norske kyrkja.
Denne kyrkjeartikkelen som har med Vestland å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.
