Groningen

Groningen
	Martinitårnet i Groningen Martinitårnet i Groningen
Flagget til Groningen	Byvåpenet til Groningen
Plassering
	Plassering av Groningen
Styresmakter
Land ; Provinsar	Nederland ; Groningen
Først nemnd i	1040
Borgarmeister	Ruud Vreeman
Geografi
Flatevidd; - By; - Land; - Vatn	; 83,69 km²; 79,59 km²; 4,10 km²
Innbyggjarar ; - Totalt (2007); - folketettleik	; 181 819 ; 2 284/km²
Koordinatar	53°13′N 6°33′E / 53.217°N 6.550°E
Diverse annan informasjon
	Nettstad: www.groningen.nl

Groningen er ein kommune og by i Nederland og administrasjonssenter i provinsen Groningen. Med om lag 180 000 innbyggjarar er han den sjuande største byen i landet og den klart største i Nord-Nederland.

Historie

Byen vart grunnlagd på det nordlegaste punktet i Hondsrug-området. Dei første skriftlege kjeldene som nemner Groningen er frå 1040. Dei første større busetnadane i området rundt Groningen er spora tilbake til 200-talet.

På 1200-talet var Groningen eit viktig handelssenter og innbyggjarane bygde bymurar. Byen hadde stor makt over dei omliggande områda og gjorde dialekten sin til det vanlege målføret i området. Den mektigaste perioden til byen var på 1400-talet då den nærliggjande provinsen Friesland vart styrt frå Groningen. I desse åra vart Martinitoren (Martinitårnet) bygd. Det hadde ei høgd på 127 meter og var den høgaste bygningen i Europa på denne tida. Byen mista sjølvstende då dei valde å støtte Det spanske riket under åttiårskrigen i 1594. Seinare byta dei sider og vart medlem av Dei sameinte Nederlanda.

I 1614 vart Universitet i Groningen grunnlagd, først berre for studiar innan teologi. I same periode utvida byen seg raskt og det vart bygd nye bymurar. Byen vart hardt råka under den tredje engelsk-nederlandske krigen i 1672 då byen vart angripe av biskopen av Münster, Bernhard von Galen. Bymurane heldt stand og hendinga vert framleis feira kvart år den 28. august.

Byen slapp ikkje like heldig unna den andre verdskrigen og i april 1945 vart særleg området rundt hovudplassen Grote Markt øydelagd. Martinitoren, kyrkja, Goudkantoor og rådhuset vart ikkje øydelagd. Slaget i byen varte i fleire dagar.

Økonomi

Groningen er ein viktig handelsby for det nordlege Nederland. Byen har mange sørvisfunksjonar for gassindustrien, og har vidare matvareindustri med foredling av sukker, tobakk og kaffi. I løpet av dei seinaer åra har der kome ein del arbeidsplassar knytte til IT

Kunst og kultur

Som universitetsby, provinshovudstad og sentrumsby for nordlege Nederland har Groningen eit variert kulturtilbod. Groningen museum er det viktigaste museet i byen med innovative kunstutstillingar. Byen har òg det nasjonale teikneseriemuseet, i tillegg til bl.a. bymuseum og universitetsmuseum. Der er òg fleire teater og musikkscener.

Studentby

Rijksuniversitet Groningen er eit allmennuniversitet med om lag 23000 studentar og 4450 tilsette (2007). I tillegg er der i Groningen ein høgskule, Hanzehogeschool Groningen, med om lag like mange studentar som universitetet. Groningen er såleis prega av å vere ein studenty.

Kjelder

Denne artikkelen bygger på «Groningen (city)» frå Wikipedia på engelsk, den 16. februar 2008.

Fotnotar

↑ Statline

Bakgrunnsstoff

Reiseguide for Groningen (city) frå Wikivoyage

[1] Statline

[1]