Jens Christian Hauge
Jens Christian Hauge (15. mai 1915–30. oktober 2006) var ein norsk jurist og politikar. Han er mest kjend som heimefrontmann, politikar for Arbeidarpartiet, og for å ha hatt ymse verv i tilknyting til industri. Jens Christian Hauge er ofte omtalt som «Jens Chr. Hauge». I tillegg opererte han med ymse dekknamn i si tid som leiar for Milorg. Milorg var ein del av heimefronten i Noreg under andre verdskrig.
Jens Christian Hauge | |
Jens Christian Hauge som forsvarsminister i 1947. Foto: Ørnelund, Leif / Oslo Museum
| |
Statsborgarskap | Noreg |
Fødd | 15. mai 1915 Ljan |
Død |
30. oktober 2006 (91 år) |
Yrke | politikar, advokat, motstandskjempar |
Språk | norsk |
Politisk parti | Arbeidarpartiet |
Medlem av | Heimefronten, Norsk Kvinnesaksforening |
Ektefelle | Liv Grannes |
Jens Christian Hauge på Commons |
Hauge vart fødd i tidlegare Aker kommune. Kommunen vart seinare ein del av Oslo. Hauge vart utdanna jurist i 1937. Han vart domarfullmektig i 1938, og var prispolitifullmektig frå 1940 til 1941. I 1942 vart han distriktsinspektør for Milorg på Austlandet. Deretter avanserte han til å verta den øvste leiaren for Milorg i tida frå 1943 til 1945. Han var Milorg sin representant i leiinga for heimefronten frå hausten 1944.
Etter krigen var Hauge sekretær for statsminister Einar Gerhardsen frå juni 1945. Han var forsvarsminister i Einar Gerhardsen si andre regjering frå 5. november 1945 til 6. januar 1952. Frå 1954 var han høgsterettsadvokat. Han var justisminister i Einar Gerhardsen si tredje regjering frå 22. januar 1955 til 1. november 1955.
Som forsvarsminister var Hauge sentral som pådrivar for at Noreg skulle verta med i NATO. Han var òg sentral i oppbygginga av forsvarsindustri og i opprettinga av Forsvarets forskningsinstitutt hausten 1945. Han var òg sentral i høve til Institutt for Atomenergi, oppretta i 1948.
Som advokat hadde Hauge mange viktige styreverv. Av verv kan nemnast styreverv i Raufoss Ammunisjonsfabrikker, Kongsberg Våpenfabrikk, Marinens Hovedverft, Tandbergs Radiofabrikk, Det Norske Luftfartselskap, SAS, Statoil, Norges Hjemmefrontmuseum og Nathionaltheatret. Hauge var Regjeringa Nordli sin hovudforhandlar med AB Volvo om eit svensk-norsk AB Volvo i 1978. Hauge vart skilsdomar ved International Center for Settlement of International Disputes i 1975.
I 1995 vart Hauge påskjønna med Noregs høgste sivile utmerking, Medaljen for borgardåd.
Kjelder
endre- Norsk Krigsleksikon: Hauge, Jens Christian Nettversjon
- Alf Ole Ask og Bjørn Westlie: Maktens ansikt: et portrett av Jens Chr. Hauge, Oslo 1991. ISBN 82-10-03453-7
- Njølstad, Olav (2008). Jens Chr. Hauge: Fullt og helt. H. Aschehaug & Co. (W. Nygaard). ISBN 9788203229886.