Kantonen Neuchâtel
Neuchâtel[a] er ein kanton i det vestlege Sveits. Kantonen har eit areal på 803 km2, og hadde om lag 180 000 innbyggarar i 2018. Byen Neuchâtel er hovudstad i kantonen.
| Neuchâtel | |||
| Neuenburg | |||
| kanton | |||
 | |||
|
|||
| Forkorting: NE | |||
| Land |  Sveits
| ||
|---|---|---|---|
| Del av | Romandie, Espace Mittelland | ||
| Hovudstad | Neuchâtel | ||
| Høgaste punkt | Chasseral | ||
| • høgd | 1 552 moh. | ||
| Areal | 802,24 km² | ||
| Folketal | 176 850 (31. desember 2018)[1] | ||
| Kanton sidan | 1815 | ||
 Kantonen Neuchâtel 46°59′00″N 6°47′00″E / 46.983333333333°N 6.7833333333333°E | |||
 Kart som viser Kantonen Neuchâtel.
| |||
| Wikimedia Commons: Canton of Neuchâtel | |||
Geografi
endre
Kantonen Neuchâtel grensar i nordvest til regionen Franche-Comté i Frankrike, og til kantonane Jura i nord, til Bern i nordaust og til Vaud i sørvest. Fribourg ligg på søraustbreidda av Neuchâtelsjøen. Distrikta Neuchâtel og Boudry vert ofte nemnt som Le Littoral («Sjøbreidda»), og La-Chaux-de-Fonds og Le Locle som Montagnes Neuchâteloises («Neuchâtelfjella»). Høgste punktet i kantonen, 1 552 moh, ligg ved fjellet Chasseral, fjelltoppen er i Bern. Lågastliggande punktet er Bielsjøen på 429 moh.
Språk og samfunn
endre23,4% av innbyggarane er utanlandske statsborgarar. Talemålet i Neuchâtel er i all hovudsak fransk. Tidlegare var kantonen dominert av protestantar, i dag utgjer dei 38& av folketalet. 31% av folket soknar til den romersk-katolske kyrkja.
Distrikt og kommunar
endreNeuchâtel består av 6 distrikt, som er delt opp i til saman 62 kommunar. Dei seks distrikta er Boudry, La Chaux-de-Fonds, Le Locle, Neuchâtel, Val-de-Ruz og Val-de-Travers.
Historie
endreNeuchâtel var eit fyrstedømme under ulike dynasti frå 1000-talet. I 1815 gjekk fyrstedømmet inn i det sveistiske eidsforbundet. Neuchâtel vart då det første og det einaste fyrstedømet som har vore medlem av det republikanske Sveits. Etter ein fredfull revolusjon i 1848, vart Neuchâtel ein kanton. Same året gjekk Sveits over frå å vere eit eidsforbund til å verte sambandsstat. Den styrta fyrsten, kong Fredrik Vilhelm IV av Preussen, stod bak fleire motrevolusjonar, den alvorlegaste hende i 1856-57. Krisa enda med at prøyssarkongen måtte seie frå seg fyrstekravet.
Merknader
endre- ↑ fransk République et Canton de Neuchâtel, tysk Kanton Neuenburg, retoromansk Chantun Neuchâtel, italiensk Cantone di Neuchâtel.
Kjelder
endre- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Bilanz der ständigen Wohnbevölkerung nach Kanton, definitive Jahresergebnisse, 2018». statistisk byrå. Henta 28. august 2019.
- Denne artikkelen bygger på «Canton of Neuchâtel» frå Wikipedia på engelsk, den 12. august 2011.
