Marble Bar i Vest-Australia

Marble Bar er ein by og ein fjellformasjon i regionen Pilbara nordvest i Vest-Australia. Han er kjend for det ekstremt varme vêret.

Marble Bar
by
Marble Bar i 1898
Land  Australia
Region Vest-Australia
Høgd 178 moh.
Koordinatar 21°10′12″S 119°44′49″E / 21.17000°S 119.74694°E / -21.17000; 119.74694
Areal 35 032,9 km²
Folketal 194
Grunnlagd 1893
Postnummer 6760
Normal maks. temp. 35,3 ºC
Normal min. temp. 19,9 ºC
Årsnedbør 361,7 mm
Kart
Marble Bar i Vest-Australia
21°10′12″S 119°44′49″E / 21.17°S 119.747°E / -21.17; 119.747
Wikimedia Commons: Marble Bar, Western Australia

Historie endre

Byen vart offisielt grunnlagd i 1893 etter at det vart oppdaga gull i området i 1890 av gullgravaren Francis Jenkins, som har fått ei av gatene i byen kalla opp etter seg.[1] Namnet Marble Bar kjem av eit stykke jaspis i elva Coongan i nærleiken, som ein feilaktig trudde var marmor (marble på engelsk).

I 1891 hadde byen over 5000 innbyggjarar då gullrush i området starta.[2]

I 1895 hadde byen fått rådhus og desse er i dag verna. Dei vart laga av lokal stein og står framleis.

Den kanskje mest kjende bygningen i byen er Ironclad hotell, som vart bygd i 1890-åra, av bølgjeblikk, og det fekk dette namnet av amerikanske gruvearbeidarar som syns dei minna om panserskipa (ironclad på engelsk) frå USA. I 2006 vart Ironclad hotel verna.[3]

Det vart funne fleire store gullklumpar under gullrushet. Den største av dei vog 11,7 kg og vart kalla Bobby Dazzler. To andre på opp mot ti kilogram vart òg funne.

Under andre verdskrigen var bombefly frå United States Army Air Forces og Royal Australian Air Force stasjonerte kring 25 km frå byen ved Corunna Downs Airfield. Allierte fly gjekk til åtak på japanske styrkar så langt borte som Borneo frå denne basen.

Byen hadde ein smalsporsjernbane til Port Hedland fram til tidleg i 1950-åra.

Klima endre

Marble Bar har eit tørt klima med særs varme somrar og milde til varme vintrar. Byen har verdsrekorden i mengda dagar på rad med 100 ºF (37,8 ºC) eller meir, med 160 dagar frå 31. oktober 1923 til 7. april 1924.[4]

I desember og januar er temperaturar over 45 ºC vanleg og den gjennomsnittlege maks. temperaturen går over den normale kroppstemperaturen til mennesket seks månader av året. Nedbøren kjem hovudsakleg om sommaren i form av regnbyer.

Vêrdata for Marble Bar, Vest-Australia
Jan Feb Mar Apr Mai Jun Jul Aug Sep Okt Nov Des År
Høgast målte °C 49,2 48,3 46,7 45 39,5 35,8 35 37,2 42,6 45,6 47,2 48,3 49,2
Gjennomsnittleg maks °C 41 39,8 39 36 30,7 27,1 26,8 29,6 33,9 37,6 40,5 41,6 35,3
Gjennomsnittleg min °C 26,1 25,7 24,8 21,4 16,6 13,2 11,7 13,3 16,7 20,3 23,6 25,5 19,9
Lågast målte °C 18,9 13,9 15 10 5,6 1,1 2,2 3,9 5,6 10 14,4 17 1,1
Gjennomsnittleg nedbør mm 76,3 87,8 56,7 21,9 23 23 12,6 6,4 0,9 3,8 9,1 39,6 361,1
Kjelde: Australian Bureau of Meteorology[5]


Nordpolen endre

Ein stad i nærleiken har fått det ironiske namnet Nordpolen (North Pole) på grunn av varmen. Her finst steinformasjonar som ein trur er av dei første spora etter liv på jorda på grunn av stromatolittar i steinane her. Desse er daterte til 3,4 til 3,5 milliardar år sidan.[6][7][8][9][10][11][12][13][14][15] Dette er derimot omstridd og det vert hevda at stromatolittar som er eldre enn 3,2 mrd. år, ikkje kjem av levande organismar men at dei små kjegleform strukturane i Strelley Pool-formajsonen vart danna av fordamping og ein dom-struktur av chert danna av deformasjon av mjuke sediment.[16][17]

Kjelder endre

  1. «Sydney Morning Herald - Travel - Marble Bar». The Sydney Morning Herald. 15. januar 2008. Henta 19. januar 2014. 
  2. «About Australia - Marble Bar, WA». 2008. Arkivert frå originalen 28. september 2011. Henta 19. januar 2014. 
  3. «ABC News - Historic Marble Bar hotel to get heritage listing». 2006. Henta 19. januar 2014. 
  4. «Marble Bar heatwave, 1923-1924». Australian Climate Extremes. Bureau of Meteorology. Arkivert frå originalen 17. mars 2009. Henta 19. januar 2014. 
  5. «Climate statistics for Australian locations: Marble Bar Comparison». Bureau of Meteorology. Henta 21. september 2008. 
  6. Douglas, Kim. (1980) "Oldest forms of life on Earth found in WA rocks". North Pole Gold Mine (W.A.) Australian women's weekly, 5 November 1980, p.36-37
  7. Dunlop, J.S.R., Muir, M.D., Milne, A. & Groves, D.I., (1978). "A New Microfossil Assemblage from the Archaean of Western Australia". Nature, 274, 5672. pp.676-678.
  8. Walter, M.R., Buick, R. & Dunlop, J.R.S. (1980) "Stromatolites 3,400-3,500 Myr Old from the North Pole Area, Western Australia. Nature, 284, 5755. pp.443-445.
  9. Buick, R., Dunlop, J.S.R. & Groves, D.I., (1981). "Stromatolite Recognition in Ancient Rocks and Appraisal of Irregularly Laminated Structures in an Early Archaean Chert-Barite Unit from North Pole, Western Australia". Alcheringa, 5. pp.161-181.
  10. «Newly discovered early Archean (3.4–3.5 Ga Old) microorganisms from the Warrawoona Group of Western Australia». SpringerLink. Henta 30. juli 2010. [daud lenkje]
  11. Buick, R., (1988) . "Carbonaceous Filaments from North Pole, Western Australia: Are They Fossil Bacteria in Archaean Stromatolites? A reply". Precambrian Research, 39. pp.311-317.
  12. Lunar and Planetary Science XXXV (2004): "Characterization Of The Organic Matter In An Archean Chert (Warrawoona, Australia)."
  13. «Molecular evidence for life in the 3.5 billion år old Warrawoona chert». Adsabs.harvard.edu. Henta 30. juli 2010. 
  14. http://www.cosis.net/abstracts/EGU04/03612/EGU04-J-03612.pdf Geophysical Research Abstracts, Vol. 6, 03612, 2004: SRef-ID: 1607-7962/gra/EGU04-A-03612: European Geosciences Union 2004: "Characterization Of The Organic Matter In An Archean Chert (Warrawoona, Australia)"
  15. arkivkopi, arkivert frå originalen 26. januar 2014, henta 19. januar 2014 
  16. Lowe D R 1994 Abiological origin of described stromatolites older than 3.2 Ga. Geology 22:387-390.
  17. Hofmann HJ (2004). «Archean microfossils and abiomorphs». Astrobiology 4 (2): 135–6. Bibcode:2004AsBio...4..135H. PMID 15253835. doi:10.1089/153110704323175115.