Marthinius Skøien

Marthinius Skøien (1849–3. mars 1916) var ein norsk fotograf.

Marthinius Skøien
Statsborgarskap	Noreg
Fødd	1849
Død	3. mars 1916 (66 år)
Yrke	fotograf
Marthinius Skøien på Commons

Liv og virke

Skøien var fødd på Gran på Hadeland. Han reiste tidleg til Christiania for å læra om fotografering. Han fotograferte i Christiania med skiftande adresser og var òg ofte i Lofthus i Hardanger. I 1896 kjøpte han ein eigedom ved Adamstuen i Ullevålsveien og kalla staden for «Skøienlund». På Skøienlund bygde han eit stort atelier og her utførte han alt fremkallingsarbeidet sjølv.

Skøien fekk premiar på utstillingar i inn- og utland. Han fotograferte ein serie landskapsbilete på minst 234 motiv som vart selde gjennom bokhandlar og var berekna på turistar. Skøien var den fyrste som anla eit lystrykkeri i Noreg. Han må ha fotografert vekselsvis i Christiania og Lofthus, det finst daterte bilete frå Lofthus frå 1883. Han overtok òg B. Schrøder sine plater frå Lofthus. I 1971 vart platene redda av Josef Lutro, som fann dem hos den skomakeren Skøien hadde losjert hos, og fekk dei plassert i Hardanger Folkemuseum i Utne. Den yngste dottera, Joron Margaretha, vart buande på Adamstuen som gift. Ho tok hand om alt utstyret og glasplatene til Skøien. I 1955 gav ho platene til Riksantikvaren og sjølve fotoutstyret til Norsk Folkemuseum. Marthinius Skøien er òg representert i biletsamlinga ved Norsk Maritimt Museum og Nasjonalbiblioteket.

Galleri

• 
  Norangsdalen fotografert av Skøien 1880-1910.
• 
  Eltunfos Øie. Valders.
• 
  Foten av en isbre [Buerbreen, Hardanger]
• 
  Fra Borgund Sogn.
• 
  Oslo havn. Bispevika med Nylands mek. verksted.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Marthinius Skøien» frå Wikipedia på bokmål, den 8. oktober 2018.

Litteratur

• Bonga, Susanne: Eldre norske fotografar, 1980
• Erlandsen, Roger: «Pas no paa! No tek eg frå holet!», 2000, ISBN 82-91780-02-1
• Hamrar, Trond B.: Landskapsfotograf Marthinius Skøien, Årbok for Valdres, 1986
• Larsen, Peter og Sigrid Lien: Norsk fotohistorie, 2007
• Meyer, Robert: Den glemte tradisjonen. Utstillingskatalog, Oslo Kunstnerforening, 1989

Bakgrunnsstoff

• Marthinius Skøien i Fotografregisteret. i Marthinius Skøien i Fotografregisteret..
• Digitaliserte bilete av Skøien hos Nasjonalbiblioteket.