Nikolaj G. Basov

Nikolaj Gennadijevitsj Basov (fødd 14. desember 1922 i Usman, død 1. juli 2001 i Moskva) var ein sovjetisk fysikar og pedagog.

Nikolaj G. Basov Николай Геннадиевич Басов, Nikolaj Gennadijevitsj Basov
Nikolaj Basov i 1964.
Fødd	14. desember 1922 Usman i Lipetsk oblast i Sovjetunionen
Død	1. juli 2001 (78 år) Moskva i Russland
Nasjonalitet	Russisk
Område	Fysikk
Yrke	fysikar, oppfinnar, universitetslærar, politikar
Institusjonar	Lebedev-instituttet for fysikk Det nasjonale universitet for nukleær forskning
Alma mater	Det nasjonale universitet for nukleær forskning
Doktorgradsrettleiar	Mikhail Leontovich Aleksandr Prokhorov
Kjend for	Laserar og maserar
Utmerkingar	Nobelprisen i fysikk (1964)
Ektefelle	Ksenia Tikhonovna Basova
Barn	Dmitri N. Basov
Medlem	Akademie der Wissenschaften der DDR Deutsche Akademie der Naturforscher Leopoldina Det russiske vitskapsakademiet Det sovjetiske vitskapsakademiet Det bulgarske vitenskapsakademiet Det kongelege ingeniørvitskapsakademiet Indias nasjonale vitenskapsakademi Det polske vitenskapsakademi

Han var assisterande direktør frå 1958 til 1972 og frå 1973 direktør ved Lebedev instituttet for fysikk i Moskva. Frå 1963 var han òg professor i faststoff-fysikk ved Moskva fysikalsk-tekniske institutt. Basov utvikla saman med Aleksandr Prokhorov ein metode for forsterking av elektromagnetiske bølgjer ved å eksitere atom eller molekyl slik at dei etterpå kunne sende ut stråling med same frekvens som den innkomande bølgja (stimulert emisjon). Metoden blir no til nytta forsterkning av mikrobølgjer (masar) og ljos (laser). Han vart samstundes utvikla av Charles Hard Townes i USA, og desse tre vart i 1964 saman tildelt Nobelprisen i fysikk for oppfinninga.

Prisar og utmerkingar

(utval)

• 1959: Leninprisen
• 1964: Nobelprisen i fysikk
• 1989: Den sovjetiske statsprisen

Kjelde

• Denne artikkelen byggjer på «Nikolay Basov» frå Wikipedia på engelsk, den 24. februar 2012.
• «Nikolaj Gennadijevitsj Basov». Store norske leksikon. 

Nobelprisen i fysikk
1964