Uluru
Uluru eller Ayers Rock er ein fjellformasjon som ligg i Nordterritoriet i sentrale Australia, i Uluru-Kata Tjuta nasjonalpark. Fjellet er heilag for fleire anangufolk (aboriginarar), og har mykje bergkunst. Det har også blitt eit nasjonalt symbol for Australia, og er rekna som verdsarv av UNESCO.
| Uluru | |||
| klippe | |||
 | |||
| Land |  Australia
| ||
|---|---|---|---|
 Uluru 25°20′42″S 131°02′10″E / 25.345°S 131.03611111111°E | |||
| Wikimedia Commons: Uluru | |||
Uluru-fjellet er ein inselberg-monolitt av arkose-sandstein. Det er 335 meter høgt og forma som ein oval med ei lengd på 3,6 km og vidde på 2 km. Det har som regel ein raudleg let, men ser ut til å skifta farge ut frå tida på dagen, vêr og årstid. Ved solnedgang blir fjellet djupraudt ein augneblink, medan i sjeldan regnvêr blir det sjåande sølvgrått ut.
Namn
endreNamnet «Uluru» kjem frå pitjantjatjara, og har inga anna tyding på dette språket. I 1873 gav landmålaren William Gosse det namnet «Ayers Rock» etter den dåverande kolonisekretæren for Sør-Australia, sir Henry Ayers. Dette blei det vanlegaste namnet på engelsk, men i 1993 vedtok ein å kalla fjellet «Ayers Rock/Uluru». I 2002 blei det offisielle namnet snudd til «Uluru/Ayers Rock» etter førespurnad frå turistnæringa i Alice Springs.[1]
Fjellet har sidan 1985 høyrd til aboriginarane, men er leigd ut til dei australske styresmaktene i ein 99-årskontrakt. Det er tabu for lokale aborignarar å gå opp på fjellet, men mange turistar klatrar likevel opp på det.
Sjå òg
endreKjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Uluru» frå Wikipedia på bokmål, den 18. mai 2011.
- «Uluru/Ayers Rock», Encyclopædia Britannica, 2011.
- Fotnotar
- ↑ «Dual Naming of Features», NT.gov.au
