Vajgatsj

Vajgatsj (russisk Вайга́ч) er ei øy i Novaja Zemlja mellom Petsjorahavet og Karahavet i Russland.

Vajgatsj
øy
Land	Russland
Areal	3 329 km²
Folketal	100
Vajgatsj 70.016666666667°N 59.55°E / 70.016666666667; 59.55
Wikimedia Commons: Vaygach

Vajgatsj og Novaja Zemlja.

Vajgatsj er skild frå Jugorskijhalvøya på fastlandet av Jugorskijsundet og frå resten av Novaja Zemlja av Karasundet. Øya er ein del av Nenetsia autonome okrug i Arkhangelsk oblast i Russland.

Ho har eit areal på 3383 km² og er om lag 100 km brei og opp mot 45 km brei. Det høgaste punktet på øya er 170 meter over havet. Middeltemperaturen er −20 °С i februar og +5 °С i juni.

Vajgatsj består hovudsakleg av leirskifer, sandstein og kalkstein. Det er mange elvar (20–40 km lange), myrområde og små innsjøar på øya. Det meste av ho består av tundra. Ein låg rygg går langs heile øya og langs kysten finn ein låge klipper enkelte stader. Fjella på Vajgatsj er glattskurte av is, men truleg var dette havis og ikkje isbrear. Det finst to busetnader på Vajgatsj, Dolgaja Guba og Varnek.

Dyre- og planteliv

Gras, mose og arktiske blomar er det mykje av, men det er ingen tre bortsett frå eit og anna dvergpiletre. Stundom kan ein sjå rev og lemen. Det er ikkje mange pattedyr på øya, men særs mykje fugl.

Naturreservat

I 2007 godkjende World Wide Fund for Nature (WWF) og den russiske regjeringa eit naturreservat på Vajgatsj. I havet omkring øya finn ein sjødyr som kvalross, sel og utryddingstruga kval.

Etnografi

Namnet på øya kjem frå nenetsane og tyder «kyst». Fram til 1800-talet var øya ein heilag stad for folket i Nenetsia. Det fanst treidol måla med blod frå heilage dyr, hovudsakleg reinsdyr. Nokre av offerhaugane deira, som bestod av drivved, reinsdyrhorn og skallar frå bjørn og reinsdyr har vorte observert av reisande på øya.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Vaygach Island» frå Wikipedia på engelsk, den 14. august 2008.
  • Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene: