Vissarion Belinskij
Vissarion Grigorjevitsj Belinskij (30. mai 1811–26. mai 1848) var ein russisk litteraturkritikar, skribent og filosof. Kunstsynet hans var prega av romantikken, han sokna til dei miljøa i Russland som arbeidde for ei vestleggjering av kulturen og samfunnet.
| Vissarion Belinskij | |
 | |
| Verkeleg namn | Виссарион Григорьевич Белинский |
| Statsborgarskap | Det russiske imperiet |
| Fødd | 30. mai 1811 Sveaborg |
| Død |
26. mai 1848 (36 år) |
| Yrke | filosof, skribent, litteraturkritikar, journalist, fiolinist, litteraturteoretiker, kommentator |
| Språk | russisk |
| Ektefelle | Maria Orlov |
| Vissarion Belinskij på Commons | |
Liv og gjerning endre
Belinskij vart fødd i Sveaborg, som då høyrde til det russiske storfyrstedømmet Finland. Han var son til ein lækjar i marinen. Frå 1829 studerte han ved Lomonosov-universitetet i Moskva, noko han kunne gjere då han fekk eit stipend. I 1832 vart han utvist frå universitetet etter han hadde skrive eit spelstykke som altfor tydeleg viste råskapen med liveigenskap.
Han byrja deretter si gjerning som skribent i tidsskriftet Teleskop. I 1836 forbaud tsaren tidsskriftet og redaksjonen vart stengd. Belinskij måtte finne seg i å verte ransaka, og var forvist frå hovudstaden. Eitt år seinare var Belinskij til behandling i Pjatigorsk for tuberkulose. I 1839 slo han seg ned i St. Petersburg, der han arbeidde for tidsskrifta Otestjestvennyja zapiskij (Fosterlendske minne) og Sovremennik.
Ved inngangen til 1840-åra var Belinskij truleg den fremste litteraturkritikaren i Russland. Særleg gav han framhjelp til poeten Nikolaj Nekrasov. Vidare var han ein av dei som la merke til den unge Ivan Turgenjev, og han omtala Fjodor Dostojevskij si debutbok i positive ordelag. År 1842 støtta han Nikolaj Gogol med å få trykt romanen Døde sjeler, eit verk som den keisarlege sensuren hadde forbode.
I 1843 gifta Belinskij seg med Maria Orlova og fekk tre born med henne. Han reiste i 1847 til Berlin og seinare Salzburg for å få behandla sjukdomen sin. Året etter døydde han etter langvarig sjukdom.
Fram til 1856 hadde russisk presse forbod om å nemnet namnet hans.
Kjelder endre
- Denne artikkelen bygger på «Wissarion Grigorjewitsch Belinski» frå Wikipedia på tysk, den 24. april 2013.