Al-Ahsa guvernement
Al-Ahsa (arabisk الأحساء, al-Aḥsāʾ) er det største guvernementet i Austprovinsen i Saudi-Arabia. Det er kalla opp etter Al-Ahsa-oasen. Al-Ahsa er òg eit anna namn på den største byen i guvernementet, Hofuf. På klassisk arabisk tyder Ahsa lyden av vatn under jorda. Ein av dei største oasane i verda ligg her og dadlane her i frå skal vere kjend over heile verda. Oasen ligg kring 60 km innover i landet frå Persiabukta. Alle dei urbane områda ligg i den tradisjonelle oasen Al-Hasa. I tillegg til oasen omfattar guvernementet òg ein stor del av ørkenen Rub Al Kali eller «Den tomme fjerdedelen». I denne ørkenen ligg dei største oljefelta i verda, og han knyter Saudi-Arabia til Qatar, Dei sameinte arabiske emirata og Oman. Folketalet i guvernementet er over 1 063 112 (2010). Tidlegare høyrte Al-Ahsa til den historiske regionen kalla Bahrain, i lag med Qatif og dagens Bahrain.
| Al-Ahsa guvernement | |||
| الأحساء | |||
| guvernement | |||
| Land |  Saudi-Arabia
| ||
|---|---|---|---|
| Del av | Guvernement i Saudi-Arabia | ||
| Koordinatar | 25°23′N 49°36′E / 25.383°N 49.600°E | ||
| Areal | 534 000 km² | ||
| Folketal | 1 063 112 (2010) | ||
| Folketettleik | 2 / km² | ||
| Leiar | Badr Bin Muhammed Bin Abdullah Bin Jalawi Al Saud | ||
 Al-Ahsa guvernement 25°23′00″N 49°36′00″E / 25.383333333333°N 49.6°E | |||
  Kart som viser Al-Ahsa guvernement.
| |||
| Wikimedia Commons: Al-Ahsa Governorate | |||
Ein del av Kong Faisal universitet, som vart grunnlagd i 1975, ligg i Al-Ahsa med fakultet for jordbruk, veterinærmedisin og dyreressursar, medan dei andre fakulteta ligg i Dammam.
Historie
endreAl-Ahsa har vore busett sidan førhistorisk tid fordi området har vore rikt på vatn.
I 899 kom Al-Ahsa under leiaren til Qarmat, Abu-Sa'id Jannabi, sin kontroll og erklærte sjølvstende frå abbasidane i Bagdad. Hovudstaden var Al-Mu'miniya (nær dagens Hofuf). Rundt år 1000 var Al-Ahsa blant dei ti største byane på jorda, med 110 000 innbyggjarar.[1] Den qarmatiske staten Al-Ahsa vart styrta i 1077 av ujunidane. I 1238 tok Usfuridedynastiet over regionen Al-Ahsa og Al-Qatif, men dei vart styrta av jarwanidane i 1383. I 1440 tok jabridane over Al-Ahsa, Qatif, Bahrain og Kishøya, og strekte makta si til det austlege Nejd. I 1521 kom områder under Muntafiq-stamma frå det sørlege Irak, som styrte over Al-Ahsa på vegner av Det osmanske riket. Osmanarane stasjonerte garnisonane sine i regionen. Osmanarane vart drivne ut av området av Banu Khalid-stamma i 1670. Dei gjorde Al-Mubarraz til hovudstaden sin. I 1795 erobra saudiske soldatar regionen under grunnlegginga av Den første saudiarabiske staten. Området vart teken på ny av osmansk-egyptiske styrkar i 1818, då Den første saudiarabiske staten vart styrta. Den lokale stamma Banu Khalid fekk då sjølvstyre. I 1830 kom området under Den andre saudiarabiske staten, men området vart tapt igjen i 1872 til Det osmanske riket. Denne gongen hamna området direkte under styret frå Bagdad i staden for Banu Khalid-stamma. Kong Abdulaziz Al Saud erobra Al-Ahsa-oasen i 1913, og gjorde det ein del av Kongedømet Najd. Dette vart anerkjent i Sèvres-avtalen som vart signert i 1920 under den offisielle delinga av Det osmanske riket. Heile området vart ein del av Saudi-Arabia i 1932.
I 1930-åra vart det funne store petroleumsfunn nær Dammam, som førte til rask modernisering av regionen. Tidleg i 1960-åra nådde Al-Ahsa ein oljeproduksjon på 1 million fat per dag.
Største byar
endre- Al-Hofuf er hovudstaden i Al-Ahsa-provinsen og har mange tradisjonelle marknader.
- Al-Mubarraz (òg skrive Al-Mobarraz), arabisk المبرز, er ein av dei to største byane i guvernementet.
- Al-Oyoon (òg skrive Al-Uyoon eller Al-Oyoun)
- Al-Omran (òg skrive Al-Umran, arabisk العمران) har eit areal på meir enn 6 km² og eit folketal på meir enn 49 000 (1997). Han består av kring 17 landsbyar, inkludert Al-Hutah, Al-Rumailah, Nord-Al-Omran, Sør-Al-Omran, Ghomsi, Al-Ulayyah, Abu Al-Hasa, Abu Thur, Al-Sayayrah, Al-Suwydrah, Al-Aramyah, Fariq Al-Raml, Wasit, Al- Shuwaikiah, Al-Sabaykh og Al-Nakheel.
- Shaybah (oljeby i Den tomme fjerdedelen)
Landsbyar
endreAl-Ahsa er eit stort område med mange landsbyar og småbyar. Landsbyane er normalt grupperte i to hovudgrupper etter plasseringa deira kring oasen.
Austlege landsbyar
endreSomme av landsbyane aust for oasen er (folketal frå 1997):
- Al-Taraf (+27 000)
- Al-Holailah (+21 000)
- Al-Battaliyah (+20 000)
- Al-Shu'bah (+17 000)
- Al-Omran (+49 000)
- Al-Munaizlah (+17 000)
- Al-Garah (+13 000)
- Al-Jafr (+13 000)
- Al-Kilabiyah (+12 000)
- Al-Mansorah (+10 000)
- Al-Towaithir (+8000)
- Al-Fudhool (+8000)
- Al-Markaz (+9000) (òg skrive Al-Markez), arabisk المركز, قرية المركز.
- Al-Hotah (truleg +7000)
- BaniMa'an på arabisk بني معن, er ein av dei eldste landsbyane.
- Al-Dalwah
- Al-Shahareen
- Al-Sabat
- AbuThor
- Al-Turaibil
- Al-Tuhaimiyah
- Al-Mizawi
- Al-Jeshah(+29 000)
- Al-Jubail (+10 000).
Nordlege landsbyar
endreSomme av landsbyane nord for oasen er:
Andre små landsbyar
endreKlima
endreAl-Ahsa har eit tørt, tropisk klima, med fem sommarmånader og ein relativt kjølig vinter. Her finst rike undervasskjelder, som gjer at ein kan drive ein del jordbruk i området. Likevel slit Al-Ahsa med tonnevis av sand som vinden fører med seg og set frå seg over land. For å motverke dette har staten planta tre for å hindre vindboren sand frå å øydeleggje jordbruksområda.
Sjå òg
endre- Austprovinsen i Saudi-Arabia
- Ghawar-feltet, det største oljefeltet på jorda.
Kjelder
endre- ↑ arkivkopi, arkivert frå originalen 5. juni 2013, henta 8. mars 2016
- Denne artikkelen bygger på «Al-Ahsa Governorate» frå Wikipedia på engelsk, den 8. mars 2016.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- Al-Ahsa a Geographical Study av Abdullah Al-Taher.
- Recreation Utilities in Al-Ahsa av Abdullah Al-Shayeb
Bakgrunnsstoff
endre- Al-Ahsa kommune (arabisk)
- Al-Ahsa