Bengali

Bengali eller bangla (বাংলা [bāŋlā]) er eit indoarisk språk som hovudsakleg vert tala i Bangladesh og i dei indiske delstatane Vest-Bengal og Tripura. Det har utvikla seg frå sanskrit, pali og prakrit.

Bengali বাংলা, bangla, bangala, bangla-bhasa
Klassifisering	indoeuropeisk  indoiransk   indoarisk    apabhransa avahatta     bengali
Bruk
Tala i	Bangladesh, India og nokre andre land
Bengalitalande i alt	207 millionar
Rangering	4
Skriftsystem	Bengali
Offisiell status
Offisielt språk i	Bangladesh og dei indiske statane Vest-Bengal og Tripura
Språkkodar
ISO 639-1	bn
ISO 639-2	ben
ISO 639-3	ben

Del av eit dikt skrive av Rabindranath Tagore på bengali og engelsk.

Bengali vert skrive med eit eige alfabet, bengaliskrift, som er i slekt med devanagari (hindiskrift). Tidlegare brukte ein også prachalit nepal (nepaliskrift) til å skriva språket.

Utbreiing

Ved folketeljinga i Bangladesh i 2001 hadde 110 millionar bengalis som førstespråk medan 250 millionar beherska språket. Ethnologue oppgjev at språket har 193 263 700 i alle land.

I tillegg til Bangladesh finst det mange bengalitalande i India, Nepal, Singapore, Dei sameinte arabiske emirata, Saudi-Arabia, Malawi, Storbritannia, USA og Canada.

Skildring

Bengali er eit SOV-språk og eit tonespråk. Det har tre genus, hannkjønn, hokjønn og inkjekjønn.

Språket har 35 konsonant- og 5 vokalfonem.

Politikk

Bengali har høg status blant talarane sine, og har ei viktig politisk stilling i Bangladesh. Retten til å bruka språket var ein viktig kampsak i hendingane som førte fram til at Aust-Pakistan lausreiv seg frå Vest-Pakistan og blei landet Bangladesh. Språkrørsledagen blir feira kvart år til minne om bengalarar som døydde for språket sitt.

Kjelder

• «bengali» i Store norske leksikon, snl.no.
• Ethnologue-rapport for bengali (på engelsk)

Bakgrunnsstoff

• Ethnologue om bengali (på engelsk)

Wikipedia på bengali

Denne språkartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.