Corrientesprovinsen
Corrientes (spansk uttale [koˈrjentes]; guaraní Taragui) er ein provins i nordaust-Argentina. Provinsnamnet kan omsetjast til «straumar», elvane Paraná og Uruguay avgrensar provinsen i aust og vest.
Corrientesprovinsen | |||
provins | |||
|
|||
Land | Argentina | ||
---|---|---|---|
Del av | South America Midwest Integrated Zone | ||
Hovudstad | Corrientes | ||
Areal | 88 199 km² | ||
Folketal | 1 212 696 (2022)[1] | ||
Corrientesprovinsen 28°40′S 57°38′W / 28.66°S 57.63°W | |||
Wikimedia Commons: Corrientes Province |
Geografi
endreProvinsen grensar i nord til Paraguay, i nordaust til Misiones, i aust til Brasil, i sør til Entre Ríos og Uruguay, og i vest til provinsane Santa Fe og Chaco.
Provinsen ligg mellom elvane Paraná og Uruguay. Midt i området ligg eit stort våtmarksområde, Esteros del Iberá, som i dag er verna. Landskapet er stort sett flatt, bortsett frå det svakt kuperte nordaustlege området som grensar til fjella i Corrientes. Vegetasjonen er typisk for savannar, med enkelte skogsområde.
Folkesetnad
endreDei fleste innbyggjarane lever langs elvane Paraná og Uruguay. Ved Paraná ligg provinshovudstaden Corrientes, med 439 270 innbyggjarar, og den nest største byen i provinsen, Goya (106 000 innbyggjarar). Ved Uruguay er Paso de los Libres den største byen med 57 000 innbyggjarar. I innlandet er Curuzú Cuatiá og Mercedes dei største byane, med omtrent 50 000 innbyggjarar kvar.[2]
Historie
endreI januar 1516 kom den første ekspedisjonen under leiing av Juan Díaz de Solís til området rundt Corrientes. Byen Corrientes vart grunnlagd av Juan Torres de Vera y Aragón den 3. april 1588 som ein stoppestad mellom Buenos Aires og Asunción. Staden vart valt fordi elva Paraná her gjer ein sving frå aust-vest til nord-sør, noko som skaper ei naturleg hamn.
I byrjinga var området prega av konfliktar med guaranífolk, men i 1609 kom jesuittar med løyve frå kongen til å busette seg i området og oppretta misjonsstasjonar, noko som forbetra forholdet mellom dei to gruppene.
I 1763 braut det første opprøret mot den spanske sentralmakta ut, då delar av folkesetnaden slutta seg til Comunero-rørsla frå det noverande Paraguay. Mellom 1818 og 1820, under dei siste kampane for Argentinas sjølvstende, vart Corrientes styrt av Andrés Guaykurarí, guaraníleiaren frå jesuittmisjonen. Etter eit opprør leidd av Lucio Mansilla vart Corrientes gjeninnlemma i Argentina.[3]
I 1821 fekk den nye provinsen Corrientes ei eiga grunnlov og spelte deretter ei viktig rolle i den argentinske borgarkrigen mellom tilhengarar av einingsstat (unitaristar) og føderalistar. Den 28. desember 1839 erklærte den dåverande guvernøren Genaro Berón de Astrada krig mot regjeringa i Buenos Aires under Juan Manuel de Rosas. Berre tre dagar seinare vart opprøret slått ned, og Astrada vart avretta. Konfliktane heldt likevel fram, og i 1852 klarte Corrientes-styrkane, saman med general Justo José de Urquiza, å overvinne rosistane i slaget ved Monte Caseros. Ei ny provinsgrunnlov vart vedteken i 1855.
I 1865 vart byen Corrientes okkupert av Paraguay, noko som markerte starten på den blodige trippelalliansekrigen. Dei paraguayanske styrkane vart først drivne ut i 1870 med hjelp frå troppar frå Buenos Aires. Gervasio Ruiz kom til makta i 1889, og etter ein periode med vald starta ein meir demokratisk periode med den følgjande regjeringa til Valentín Virasoro, der partia Partido Liberal og Partido Autonomista Nacional veksla på makta. Rundt 1900 vart fleire nye byar grunnlagde av europeiske immigrantar. I 1919 vart det nasjonale universitetet Universidad Nacional del Litoral etablert, som i 1956 vart døypt om til Universidad Nacional del Nordeste (UNNE).
I store delar av det 20. hundreåret vart politikken i Corrientes dominert av Romero Feris-familien, som eigde mesteparten av tobakksproduksjonen i provinsen. I 1991 vart guvernør Raúl «Tato» Romero Feris tvinga til å fråtre etter protestar. Han vart tiltalt for underslag av offentlege midlar i 1999 og dømt til sju års fengsel i mai 2002.[4]
Den 22. oktober 2004 erklærte lov 5598 (dekret 2326/2004) at guaraní er eit offisielt språk i Corrientes saman med spansk. Dette gjorde Corrientes til den første provinsen i Argentina som offisielt anerkjende eit anna språk enn spansk.
Økonomi
endreØkonomien er dominert av husdyrhald, jordbruk og skogbruk, og betydinga av turismen er aukande.
Det store vasskraftverket i Yacyretá-demninga på elva Paraná nær byen Ituzaingó, opna i 1999, forsyner både provinsen, Argentina og Paraguay med energi.
Turismen veks på grunn av interessa for økoturisme og fuglekikking i våtmarkene i Esteros del Iberá, der nasjonalparken Iberá vart etablert i 2018. Fiske etter gulabbor er ein annan populær turistaktivitet.
På grunn av dei høge temperaturane og dei næringsfattige beita, spesielt i nord, er dominerer husdyrproduksjonen. I sør liknar forholda på dei i Entre Ríos, med eit større utval av storferasar.
Jordbruket er ein av berebjelkane i økonomien i provinsen. Viktige avlingar inkluderer sitrusfrukter, tobakk, ris, mate og bomull.
Skogbruk speler størst rolle i dei sentrale og nordaustlege delane av provinsen.
Kultur
endreCorrientes er kjend for sin fargerike karneval, som minner om karnevalet i Rio de Janeiro. I det siste har provinsen Entre Ríos, med karnevalsbyen Gualeguaychú, teke noko av glansen frå karnevalet i Corrientes, sidan han ligg nærare Buenos Aires. Karnevalet i Corrientes har likevel ein eigen identitet, mellom anna gjennom chamamé-musikken, ein variant av polka med innslag av urfolkskultur.
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Provinz Corrientes» frå Wikipedia på tysk, den 8. november 2024
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 https://censo.gob.ar/wp-content/uploads/2023/11/CNPHV2022_RD_Indicadores-demogrA%C2%A1ficos.pdf; vitjingsdato: 28. juli 2024.
- ↑ «Argentina: Administrative Division - Provinces, Departments and Partidos» (på engelsk). Henta 8. november 2024.
- ↑ «History of Corrientes: History of the City and the area» (på engelsk). Henta 8. november 2024.
- ↑ «El Diario Digital». Arkivert frå originalen 3. mars 2016. Henta 18. mars 2009.
Bakgrunnsstoff
endre- Offisiell nettstad
- Kenneth Pletcher. «Corrientes - province, Argentina» (på engelsk). Encyclopædia Britannica, Inc.